Przekształcenie leasingu operacyjnego w leasing finansowy

Jeżeli umowa leasingu nie spełnia żadnego z warunków określonych w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości bądź jednostka korzysta z uproszczenia, o którym mowa w art. 3 ust. 6 w powiązaniu z art. 4 ust. 4 i 4a ww. ustawy, wówczas daną umowę kwalifikuje się jako leasing operacyjny. W związku z tym, że umowy leasingu są zawierane na dłuższy okres niż rok obrotowy, może się zdarzyć, że w trakcie trwania umowy jednostka straci możliwość skorzystania z uproszczeń, np. w związku z wyższą sumą bilansową, wyższymi przychodami ze sprzedaży czy zwiększonym średniorocznym zatrudnieniem, które przekraczają wielkości wymienione w art. 3 ust. 6.

W przypadku gdy klasyfikujemy umowę jako leasing operacyjny, ujmujemy w księgach opłaty leasingowe. Opłaty podstawowe z tytułu zawartej umowy leasingu operacyjnego ewidencjonuje się w księgach rachunkowych w ciężar kosztów działalności operacyjnej jednostki na podstawie otrzymywanych faktur.

Ewidencja księgowa opłat z tytułu leasingu operacyjnego

1. Wartość brutto faktury (zobowiązanie wobec leasingodawcy):

Wn „Rozliczenie zakupu”

Ma „Rozrachunki z dostawcami”

Ma „Pozostałe rozrachunki”

2. VAT naliczony podlegający odliczeniu:

Wn „VAT naliczony”

Ma „Rozliczenie zakupu”

3. Wartość opłaty leasingowej podlegająca zaliczeniu w ciężar kosztów łącznie z podatkiem VAT niepodlegającym odliczeniu:

Wn „Usługi obce”

Ma „Rozliczenie zakupu”

Jeśli jednostka na potrzeby podatku dochodowego odniesie część odsetkową raty leasingowej w ciężar kosztów finansowych - nie będzie to błędem.

Zmiana kwalifikacji umowy leasingu

W przypadku gdy jednostka przestaje spełniać warunki stosowania uproszczeń, powinna przejrzeć i odpowiednio przekwalifikować umowy leasingu. Należy dokonać ujawnienia umowy leasingu w księgach rachunkowych najpóźniej na dzień bilansowy tego roku, za który jednostka nie może korzystać z uproszczenia.

Przepisy prawa podatkowego nie wspierają jednostek w tym zakresie, gdyż nie ma tam uregulowań w zakresie przekształcenia umów leasingu. Sposób ujęcia umów leasingowych wraz z przykładami zaprezentowany jest natomiast w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa”. Standard ten wskazuje, że jednostka sama musi podjąć decyzję, w jaki sposób będzie ujmować umowy leasingu, uwzględniając standard i przyjęte u siebie zasady (politykę) rachunkowości.