Odpisy aktualizujące wartość bilansową aktywów jednostki

Aktualizacja wysokości wartości bilansowej zasobów jednostki zaliczonych do aktywów do realnej ich wartości ma na celu zapewnienie rzetelnego obrazu dokonań i potencjału gospodarczego jednostki prezentowanego w księgach rachunkowych i w sprawozdaniu finansowym. Chroni również przed wykazywaniem strat jako aktywów.

W ramach uproszczeń wynikających z ustawy o rachunkowości niektóre jednostki małe mogą zrezygnować z tworzenia odpisów aktualizujących. Ustawa o rachunkowości daje możliwość rezygnacji z zachowania zasady ostrożności m.in. w zakresie tworzenia odpisów aktualizujących wartość aktywów jednostkom mikro-, jednostkom małym oraz organizacjom pozarządowym, spełniającym warunki określone w art. 3 ust. 1c pkt 1 albo ust. 1d ustawy o rachunkowości. Warunkiem jest jednak, że jednostki te nie mogą przekroczyć co najmniej dwóch z trzech następujących wielkości:

a) 25 500 000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

b) 51 000 000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

c) 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty.

Uproszczenia tego nie stosuje się do spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych i spółek jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej.

KSR nr 4

Związana z aktualizacją konieczność weryfikowania zdolności aktywów do przynoszenia jednostce w przyszłości korzyści ekonomicznych i dążenie do zachowania porównywalności rozwiązań stosowanych w tym zakresie uzasadnia stosowanie przez jednostki postępowania przewidzianego w Krajowym Standardzie Rachunkowości Nr 4 „Utrata wartości aktywów”.

Standard ten jest rozwinięciem przepisów ustawy o rachunkowości, w zakresie zasad ustalania i ujmowania w księgach rachunkowych oraz wykazywania w sprawozdaniu finansowym odpisów aktualizujących wartość bilansową aktywów jednostki, spowodowanych częściową lub całkowitą utratą zdolności do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych przez te aktywa.