Wyrok SN z dnia 10 stycznia 2023 r., sygn. II PSKP 6/22

1. Zapewnienie pracownikowi – kierowcy samochodu ciężarowego, odpowiedniego miejsca do spania w kabinie tego pojazdu podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym nie stanowi zapewnienia mu „bezpłatnego noclegu” przez pracodawcę i tym samym nie pozbawia kierowcy roszczenia o zwrot kosztów noclegu. 

2. Wysokość ryczałtu za nocleg ma pozostawać w odpowiedniej relacji do niedogodności związanych z noclegiem w kabinie. Trzeba mieć też na względzie fakt, że koszty podróży służbowej pracownika obciążają wyłącznie jego pracodawcę, ponieważ jest to koszt pracy, który w ramach ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej spoczywa na pracodawcy.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Robert Stefanicki (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Romuald Dalewska

‎SSN Jarosław Sobutka

w sprawie z powództwa B. P. ‎przeciwko T. K. oraz D. Sp. z o.o. obecnie D. Sp. z o.o. w likwidacji o wynagrodzenie i inne, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 10 stycznia 2022 r., ‎skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze ‎z dnia 14 września 2020 r., sygn. akt IV Pa 54/20,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Zielonej Górze do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w Nowej Soli wyrokiem z dnia 26 czerwca 2020 r. (IV P 64/18) oddalił powództwa B. P. przeciwko T. K. i D. Sp. z o.o. i zasądził od powoda na rzecz pozwanego D. Sp. z o.o. tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu na kwotę 3375 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sąd ten ustalił, że B. P. w dniu 14 listopada 2017 r. zawarł z pozwanym T. K. prowadzącym wówczas indywidualną działalność gospodarczą pod firmą D., umowę o pracę na czas określony od dnia 14 listopada 2017 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. Zgodnie z jej ustaleniami powód miał świadczyć pracę na stanowisku mechanika samochodowego – kierowcy samochodu ciężarowego w pełnym wymiarze zatrudnienia za wynagrodzeniem wynoszącym 2800 zł miesięcznie. Sumą tą obejmowano wynagrodzenie podstawowe w kwocie 2000 zł, ryczałt za pracę w godzinach nadliczbowych w kwocie 650 zł oraz ryczałt za dyżur 150 zł. Umowa stanowiła, że w wynagrodzeniu podstawowym zawarta jest kwota 150 zł ryczałtu za pracę w godzinach nocnych. Dodatkowo tytułem diety zagranicznej powód miał otrzymywać 57 EUR za dzień, a dieta krajowa wynosiła 30 zł dziennie. Godziny nadliczbowe oraz diety miały być rozliczane w trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym. Nocleg przy wyjazdach służbowych miał zapewnić pracodawca. Umowa o pracę stanowiła, że pracodawca wyłącza ryczałty za noclegi.

Zważywszy na fakt, że kodeks pracy nie definiuje pojęcia „normalne wynagrodzenie”, zostało ono dookreślone w orzecznictwie sądowym jako wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie i wynika ono ze stawki osobistego zaszeregowania zatrudnionego i innych składników wynagrodzenia, posiadających stały charakter. Jeżeli natomiast chodzi o dodatek za nadgodziny, to aby go obliczyć, należy ustalić jego podstawę, którą stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną, a gdy nie zostało ono wyodrębnione, zastosowanie ma przelicznik 60% wynagrodzenia. W związku z faktem, że dokonano stosownych wyliczeń na podstawie opinii biegłego z uwzględnieniem powyższych zasad, Sąd zarzuty powoda dotyczące tej materii ocenił jako bezzasadne.