Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 20 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.596.2023.3.WN

Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania opłat dodatkowych, których zapłata będzie przekazywana przekazem pocztowym lub na rachunek bankowy, dokumentowanie dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie, obowiązek wystawienia faktur VAT dokumentujących nałożenie opłat dodatkowych za parkowanie oraz moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu tych opłat.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w kwestii:

-zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania opłat dodatkowych, których zapłata będzie przekazywana przekazem pocztowym lub na rachunek bankowy – jest prawidłowe,

-udokumentowania dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie – jest prawidłowe,

-obowiązku wystawienia faktur VAT dokumentujących nałożenie opłat dodatkowych za parkowanie – jest nieprawidłowe,

-momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat dodatkowych - za parkowanie – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług, który dotyczy zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania opłat dodatkowych, których zapłata będzie przekazywana przekazem pocztowym lub na rachunek bankowy, dokumentowania dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie, obowiązku wystawienia faktur VAT dokumentujących nałożenie opłat dodatkowych za parkowanie oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu tych opłat.

Uzupełnili go Państwo pismem z 28 września 2023 r. (wpływ do tut. organu 29 września 2023 r.) oraz pismem z 6 listopada 2023 r. – w odpowiedzi na wezwanie (wpływ tego samego dnia). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Spółka z o.o. czynny podatnik VAT, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zarządzania parkingami. Zleceniodawcami Spółki są duże sieci handlowe, właściciele obiektów handlowych oraz powierzchni parkingowych zlokalizowanych na terenie całego kraju. Sieci handlowe i właściciele parkingów (Zleceniodawcy) zawierają ze Spółką (zwaną w umowach Zarządzającym lub Wynajmującym) umowy o zarządzanie parkingiem dla aut osobowych, stanowiącym własność Zleceniodawcy.

W umowie o zarządzaniu parkingiem określone są między innymi obowiązki Zarządzającego (Wynajmującego) oraz jest określone miesięczne wynagrodzenie za zarządzanie.

Spółka po zamontowaniu niezbędnego oprzyrządowania tj. parkomatów i tablic informacyjnych, ma obowiązek dbania o stan techniczny urządzeń i parkingu oraz ma obowiązek przeprowadzania okresowej kontroli nad prawidłowością korzystania z parkingów. Zleceniodawcom zależy na dużej przepustowości parkingów zlokalizowanych przeważnie w atrakcyjnych lokalizacjach miejskich, tak aby kierowcy - potencjalni klienci sklepów mogli bez problemów zaparkować samochód, zrobić zakupy a w przyszłości chcieli ponownie odwiedzić sklep. Obowiązkiem Zarządzającego parkingiem tj. Spółki jest wywieszenie na parkingu w widocznym miejscu „Regulaminu Parkingu Niestrzeżonego” i „Cennika parkowania” a także egzekwowania przestrzegania zasad korzystania z parkingu, określonych w regulaminie.

Regulaminy parkingów mają na wszystkich obiektach jednolitą treść, zaakceptowaną przez Zleceniodawców - właścicieli parkingów.

Poprzez wjazd na parking klient korzystający z parkingu zawiera z Zarządzającym umowę najmu miejsca parkingowego na określonych w regulaminie warunkach. Opłata parkingowa stanowi czynsz należny Zarządzającemu z tytułu zawarcia umowy najmu. Wysokość czynszu zależna jest od czasu postoju pojazdu na parkingu i umieszczona jest na parkomacie i cenniku parkowania. Klient powinien przewidzieć czas pobytu na parkingu już z chwilą wjazdu na parking. W każdym przypadku niezwłocznie po zaparkowaniu samochodu na parkingu, klient powinien zgodnie z regulaminem pobrać z parkomatu bilet na cały czas postoju tj. od momentu zaparkowania do momentu zwolnienia miejsca parkingowego i powinien umieścić bilet w widocznym miejscu za przednią szybą wewnątrz pojazdu. Przy założeniu, że pobyt na parkingu będzie dłuższy niż 90 minut, klient po wjeździe na parking powinien uiścić w parkomacie opłatę za parking, gotówką bądź przy użyciu karty kredytowej. Spółka nie zatrudnia parkingowych i nie pobiera żadnych opłat gotówkowych poza systemem parkomatu.

Przy założeniu, że wszyscy klienci przestrzegają „Regulaminu Parkingu Niestrzeżonego” przychodem Spółki za świadczone usługi zarządzania jest należność od Zleceniodawcy określona w umowie oraz opłaty wniesione do parkomatu.

Spółka zatrudnia w ramach umów cywilnoprawnych zleceniobiorców pełniących funkcję kontrolerów, którzy kilka razy dziennie, w godzinach funkcjonowania sklepu, sprawdzają przestrzeganie przez parkujących, zasad określonych w „Regulaminie Parkingu Niestrzeżonego”. W przypadku stwierdzenia braku biletu za szybą pojazdu lub przekroczenia czasu parkowania, kontrolerzy wystawiają „Wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej” - na wezwaniu podaje się numer wezwania, numer rejestracyjny pojazdu, lokalizację parkingu, datę i czas stwierdzenia naruszenia reguł regulaminu, numer kontrolera oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania.

Oryginał wezwania do uiszczenia kary, kontroler pozostawia na pojeździe w miarę możliwości na przedniej szybie pojazdu. Kopię potwierdzenia naliczenia opłaty dodatkowej zachowuje Zarządzający. W momencie wystawienia dowodu naliczenia opłaty dodatkowej, zarządzającemu - Spółce nieznana jest osoba fizyczna do której kierowane jest wezwanie - nie jest więc jednoznacznie określony nabywca świadczenia ani nie ma pewności, że kara zostanie uregulowana. Kara umowna nałożona na korzystającego z parkingu w sposób niezgodny z regulaminem, jest odszkodowaniem za nieuprawnione zajęcie miejsca parkingowego dla innego kierowcy, który chciałby zostać klientem sklepu czy parkingu i zastosować się do regulaminu parkowania. Wezwanie do uiszczenia opłaty dodatkowej wskazuje również numer rachunku bankowego na który powinna być uiszczona oraz termin od którego zależna jest też jej wysokość. Jeżeli opłacona zostanie we wskazanym terminie to opłata jest niższa a w przypadku opłacenia w terminie późniejszym jest wyższa.

Uzupełnienie wniosku:

Na pytanie Organu - Czy zapłata za opłaty dodatkowe nakładane na klientów za złamanie Regulaminu parkowania w całości następuje wyłącznie za pośrednictwem poczty lub banku na Państwa rachunek bankowy? Odpowiedzieli Państwo:

Dla klientów jest dostępna tylko opcja uregulowania opłat dodatkowych poprzez korzystanie z usług pocztowych lub dokonanie przelewu na nasz rachunek bankowy.

Podczas wystawiania wezwania na parkingu generowany jest unikalny numer rachunku bankowego identyfikujący konkretny przypadek. Późniejsza wpłata pozwala jednoznacznie zidentyfikować wezwanie, którego ona dotyczy.

Każde wezwanie jest opatrzone unikalnym numerem, a podczas jego wystawiania osoba kontrolująca uzupełnia konkretny powód wystawienia wezwania. Powód ten może dotyczyć np. braku uregulowanej opłaty parkingowej, przeterminowanego biletu parkingowego lub nieprawidłowego parkowania.

Regulamin parkingu jest widoczny przy wszystkich wjazdach na parking oraz przy każdym z dostępnych parkomatów. Dodatkowo w widocznych miejscach na terenie parkingu znajdują się tablice informacyjne, które informują Klienta o konieczności pobrania biletu parkingowego niezwłocznie po zaparkowaniu pojazdu oraz umieszczeniu go w widocznym miejscu, za przednią szybą w pojeździe. Na tablicach znajduje się także informacja o opłacie dodatkowej w przypadku braku takiego biletu.

Oznakowanie parkingu jak i Regulamin są uzgadniane z właścicielem/zarządcą terenu. Sposób wprowadzenia tych regulacji i oznakowania zostaje zweryfikowany przez Ministerstwo Cyfryzacji (jest to konieczne w celu udostępnienia danych z CEPiK). Został też wielokrotnie skontrolowany przez UOKiK oraz rzeczników konsumentów.

W systemie księgowym będą zaksięgowane wszystkie wpłaty z rachunku bankowego. Oprócz tego na koniec miesiąca wystawiony będzie dowód wewnętrzny na wszystkie wpłaty w danym miesiącu.

W systemie windykacyjnym będą dostępne wszystkie wezwania do zapłaty wraz z dokumentacją zdjęciową.

Firma pozyskuje dane za pośrednictwem Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK). W celu zapewnienia poprawności danych, każde wystawione wezwanie jest dokładnie weryfikowane przez pracownika firmy. Jeśli wezwanie nie spełnia określonych kryteriów, które umożliwiają uzyskanie danych z CEPiK (np. błąd w wykonywaniu fotografii, błędnie wskazana marka pojazdu), to zostaje ono po pewnym czasie anulowane.

Ponadto zdarzają się sytuacje, kiedy CEPiK nie posiada informacji o właścicielu pojazdu, nie jest w stanie jednoznacznie określić właściciela na dzień wystawienia wezwania lub dostarcza dane osób zagranicznych. W każdym z tych przypadków, wezwanie również zostaje anulowane.

W takich przypadkach opłata dodatkowa może zostać uregulowana dobrowolnie przez użytkownika. Jeśli jednak nie ureguluje on jej dobrowolnie, firma nie ma możliwości pozyskania danych użytkownika pojazdu i kontynuowanie procedury windykacji jest niemożliwe.

Ponadto wskazali Państwo, że sformułowane we wniosku pytanie „Czy Spółka ma prawo do zastosowania metody kasowej (po spełnieniu wymaganych ustawą warunków) dla celów ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego?” oznaczone nr 4 „stało się nieaktualne, ponieważ w roku obrachunkowym 2023 firma utraci status małego podatnika zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 25 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.) w związku z czym nie będzie już mogła stosować „metody kasowej”.”

Pytania (oznaczone jak we wniosku):

1. Czy w związku z obowiązkiem opodatkowania opłat dodatkowych za parkowanie spółka zobowiązana będzie do ewidencjonowania tych opłat za pomocą kasy rejestrującej, mając na względzie fakt, że w momencie wystawienia wezwania nie jest jej znany odbiorca usługi a potencjalne uregulowanie opłaty dodatkowej następuje w odroczonym terminie (tj. nie jest płatne gotówką lub w formie bezgotówkowej w momencie wykonania usługi)?

2. Czy wystarczającym jest udokumentowanie dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie na podstawie zbiorczego dokumentu wewnętrznego agregującego naliczone opłaty dodatkowe za parkowanie wobec ewentualnego nie stosowania kasy rejestrującej?

3. W związku z faktem braku wiedzy co do podmiotu, któremu naliczana jest opłata dodatkowa za parkowanie w momencie jej naliczenia czy prawidłowym będzie podejście Spółki do kwestii obowiązku wystawienia faktury w momencie stwierdzenia, że opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu będącego podatnikiem VAT czynnym oraz braku wystawienia faktury w sytuacji niezwłocznego opłacenia przez klienta opłaty dodatkowej, kiedy to jego dane pozostają bez identyfikacji przez Spółkę?

5. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu opłat dodatkowych za parkowanie?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Zdaniem spółki nie jest ona zobowiązana do ewidencjonowania opłat dodatkowych nakładanych na klientów za złamanie regulaminu parkowania za pomocą kasy rejestrującej. Spółka w jej ocenie jest zwolniona z tego obowiązku na podstawie paragrafu 2.1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021r. w sprawie zwolnień z prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z dnia 8 grudnia 2021r., poz. 2442, zmiany: z 2022r, poz. 724, poz. 1368, poz. 2029, poz. 2242) z uwzględnieniem pkt 37 załącznika do rozporządzenia, który wskazuje na zwolnienie świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonywaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo - kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo - kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Spółka spełnia warunki do zwolnienia określone w pkt 37 załącznika, gdyż nałożone opłaty dodatkowe wpłacane są wyłącznie na wskazany rachunek bankowy podatnika i są ściśle identyfikowane na podstawie indywidualnego numeru wezwania do uiszczenia opłaty dodatkowej, które zostawiane jest klientowi za wycieraczką samochodu w sytuacji złamania zasad wynikających z regulaminu parkowania.

Ad.2.

Zdaniem Spółki w sytuacji zwolnienia z obowiązku stosowania kasy rejestrującej wystarczającym jest udokumentowanie dla celów ewidencji JPK VAT opłat dodatkowych, o których mowa wyżej za pomocą zbiorczego dokumentu wewnętrznego (powiązanego z analitycznym wykazem nałożonych opłat dodatkowych) i wykazanie w ewidencji JPK na jego podstawie wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego w kwotach zbiorczych (stosownie do Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019r., w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 18 października 2019 poz. 1988 z późń. zmianami) paragraf 10 ust. 1 pkt 9 lit. c), a także oznaczenie tej pozycji sprzedaży w ewidencji JPK symbolem „WEW” dowód wewnętrzny (stosownie do paragrafu 10 ust. 5 rozporządzenia, o którym mowa wyżej).

Ad.3.

Zdaniem spółki prawidłowym jest podejście, że w przypadku naliczenia opłaty dodatkowej podmiotowi będącemu czynnym podatnikiem VAT wystawienie faktury nastąpi dopiero po zidentyfikowaniu tego podmiotu. W sytuacji takiej data sprzedaży figurująca na fakturze będzie pochodzić z dnia naliczenia opłaty dodatkowej natomiast data wystawienia będzie momentem faktycznego wystawienia faktury, niezwłocznie po identyfikacji klienta, na którego nałożona została opłata dodatkowa. Spółka wypełni tym samym obowiązek wystawienia faktury wynikający z art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług Dz. U. z dnia 29 kwietnia 2004r. poz. 931 z późniejszymi zmianami. Czas potrzebny na identyfikację w CEPIK danych właściciela pojazdu, któremu naliczana jest opłata dodatkowa za parkowanie to 3 miesiące. W przypadku zatem zidentyfikowania właściciela pojazdu będącego podatnikiem VAT czynnym wystawienie faktury możliwe jest po upływie określonego wyżej czasu potrzebnego na identyfikację danych. Zdaniem Spółki prawidłowym jest również brak wystawienia faktury w sytuacji gdy opłata dodatkowa jest opłacona niezwłocznie i Spółka nie identyfikuje danych klienta a ten nie występuje z prośbą o wystawienie faktury. Takie opłaty traktowane są jakby zostały naliczone podmiotom nie będącym podatnikiem VAT czynnym. Dopiero w sytuacji gdy osoba obciążona opłatą dodatkową zwróci się z prośbą o fakturę, zostanie ona przez Spółkę wystawiona na podstawie danych uzyskanych od klienta (art. 106b ust. 3 pkt 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004r o podatku od towarów i usług Dz.U. z 29 kwietnia 2004r. poz. 931 z późniejszymi zmianami).

Ad. 5

Zdaniem Spółki obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych wynikających z art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z chwilą wykonania usługi, co w przedstawionych okolicznościach jest równoznaczne z momentem uiszczenia opłaty parkingowej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1570), zwanej dalej ustawą:

„Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zdaniem spółki każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:

-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

W związku z otrzymaną zmianą interpretacji, zgodnie z którą opłaty dodatkowe (kary) powinny zostać opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z uwagi na to że powinny być traktowane jako usługa, Spółka twierdzi, że momentem powstania obowiązku podatkowego jest chwila opłacenia opłaty dodatkowej. Dopóki bowiem nie zostanie ona opłacona, mamy sytuację kiedy kierowca:

-skorzystał z parkingu (w sposób naruszający jego regulamin)

-otrzymał wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej, ale go nie uregulował – usługa nie została więc opłacona.

Chwila opłacenia wezwania jest momentem, kiedy następuje odpłatne wyświadczenie usługi tj. realizacja świadczenia wzajemnego zatem wg Spółki to moment wykazania przychodu pod kątem podatku od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

-zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania opłat dodatkowych, których zapłata będzie przekazywana przekazem pocztowym lub na rachunek bankowy – jest prawidłowe,

-udokumentowania dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie – jest prawidłowe,

-obowiązku wystawienia faktur VAT dokumentujących nałożenie opłat dodatkowych za parkowanie – jest nieprawidłowe,

-momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu opłat dodatkowych - za parkowanie – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 i w art. 8 ww. ustawy.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl natomiast art. 8 ust. 1 ustawy,

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

-wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy,

za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki:

•w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie),

•w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT,

podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu,

działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wynika z opisu sprawy, Są Państwo czynny podatnik VAT i prowadzą działalność gospodarczą w zakresie zarządzania parkingami. Zleceniodawcami Spółki są duże sieci handlowe, właściciele obiektów handlowych oraz powierzchni parkingowych zlokalizowanych na terenie całego kraju. Sieci handlowe i właściciele parkingów (Zleceniodawcy) zawierają z Państwem umowy o zarządzanie parkingiem dla aut osobowych, stanowiącym własność Zleceniodawcy. W umowie o zarządzaniu parkingiem określone są między innymi obowiązki Zarządzającego oraz jest określone miesięczne wynagrodzenie za zarządzanie. Po zamontowaniu niezbędnego oprzyrządowania tj. parkomatów i tablic informacyjnych, mają Państwo obowiązek dbania o stan techniczny urządzeń i parkingu oraz ma obowiązek przeprowadzania okresowej kontroli nad prawidłowością korzystania z parkingów. Zleceniodawcom zależy na dużej przepustowości parkingów zlokalizowanych przeważnie w atrakcyjnych lokalizacjach miejskich, tak aby kierowcy - potencjalni klienci sklepów mogli bez problemów zaparkować samochód, zrobić zakupy a w przyszłości chcieli ponownie odwiedzić sklep. Państwa obowiązkiem jako Zarządzającego parkingiem jest wywieszenie na parkingu w widocznym miejscu „Regulaminu Parkingu Niestrzeżonego” i „Cennika parkowania” a także egzekwowania przestrzegania zasad korzystania z parkingu, określonych w regulaminie. Regulaminy parkingów mają na wszystkich obiektach jednolitą treść, zaakceptowaną przez Zleceniodawców - właścicieli parkingów. Poprzez wjazd na parking klient korzystający z parkingu zawiera z Zarządzającym umowę najmu miejsca parkingowego na określonych w regulaminie warunkach. Opłata parkingowa stanowi czynsz należny Zarządzającemu z tytułu zawarcia umowy najmu. Wysokość czynszu zależna jest od czasu postoju pojazdu na parkingu i umieszczona jest na parkomacie i cenniku parkowania. W każdym przypadku niezwłocznie po zaparkowaniu samochodu na parkingu, klient powinien zgodnie z regulaminem pobrać z parkomatu bilet na cały czas postoju tj. od momentu zaparkowania do momentu zwolnienia miejsca parkingowego i powinien umieścić bilet w widocznym miejscu za przednią szybą wewnątrz pojazdu. Przy założeniu, że pobyt na parkingu będzie dłuższy niż 90 minut, klient po wjeździe na parking powinien uiścić w parkomacie opłatę za parking, gotówką bądź przy użyciu karty kredytowej. Spółka nie zatrudnia parkingowych i nie pobiera żadnych opłat gotówkowych poza systemem parkomatu. Przy założeniu, że wszyscy klienci przestrzegają „Regulaminu Parkingu Niestrzeżonego” przychodem Spółki za świadczone usługi zarządzania jest należność od Zleceniodawcy określona w umowie oraz opłaty wniesione do parkomatu. Spółka zatrudnia w ramach umów cywilnoprawnych zleceniobiorców pełniących funkcję kontrolerów, którzy kilka razy dziennie, w godzinach funkcjonowania sklepu, sprawdzają przestrzeganie przez parkujących, zasad określonych w „Regulaminie Parkingu Niestrzeżonego”. W przypadku stwierdzenia braku biletu za szybą pojazdu lub przekroczenia czasu parkowania, kontrolerzy wystawiają „Wezwanie do wniesienia opłaty dodatkowej” - na wezwaniu podaje się numer wezwania, numer rejestracyjny pojazdu, lokalizację parkingu, datę i czas stwierdzenia naruszenia reguł regulaminu, numer kontrolera oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania. Oryginał wezwania do uiszczenia kary, kontroler pozostawia na pojeździe w miarę możliwości na przedniej szybie pojazdu. Kopię potwierdzenia naliczenia opłaty dodatkowej zachowuje Zarządzający. W momencie wystawienia dowodu naliczenia opłaty dodatkowej, zarządzającemu nieznana jest osoba fizyczna do której kierowane jest wezwanie - nie jest więc jednoznacznie określony nabywca świadczenia ani nie ma pewności, że kara zostanie uregulowana. Wezwanie do uiszczenia opłaty dodatkowej wskazuje również numer rachunku bankowego na który powinna być uiszczona oraz termin od którego zależna jest też jej wysokość. Jeżeli opłacona zostanie we wskazanym terminie to opłata jest niższa a w przypadku opłacenia w terminie późniejszym jest wyższa. Dla klientów jest dostępna tylko opcja uregulowania opłat dodatkowych poprzez korzystanie z usług pocztowych lub dokonanie przelewu na nasz rachunek bankowy. Podczas wystawiania wezwania na parkingu generowany jest unikalny numer rachunku bankowego identyfikujący konkretny przypadek. Późniejsza wpłata pozwala jednoznacznie zidentyfikować wezwanie, którego ona dotyczy. Każde wezwanie jest opatrzone unikalnym numerem, a podczas jego wystawiania osoba kontrolująca uzupełnia konkretny powód wystawienia wezwania. Powód ten może dotyczyć np. braku uregulowanej opłaty parkingowej, przeterminowanego biletu parkingowego lub nieprawidłowego parkowania. Regulamin parkingu jest widoczny przy wszystkich wjazdach na parking oraz przy każdym z dostępnych parkomatów. Dodatkowo w widocznych miejscach na terenie parkingu znajdują się tablice informacyjne, które informują Klienta o konieczności pobrania biletu parkingowego niezwłocznie po zaparkowaniu pojazdu oraz umieszczeniu go w widocznym miejscu, za przednią szybą w pojeździe. Na tablicach znajduje się także informacja o opłacie dodatkowej w przypadku braku takiego biletu. W systemie księgowym będą zaksięgowane wszystkie wpłaty z rachunku bankowego. Oprócz tego na koniec miesiąca wystawiony będzie dowód wewnętrzny na wszystkie wpłaty w danym miesiącu. W systemie windykacyjnym będą dostępne wszystkie wezwania do zapłaty wraz z dokumentacją zdjęciową. Firma pozyskuje dane za pośrednictwem Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK). W celu zapewnienia poprawności danych, każde wystawione wezwanie jest dokładnie weryfikowane przez pracownika firmy. Jeśli wezwanie nie spełnia określonych kryteriów, które umożliwiają uzyskanie danych z CEPiK (np. błąd w wykonywaniu fotografii, błędnie wskazana marka pojazdu), to zostaje ono po pewnym czasie anulowane. Ponadto zdarzają się sytuacje, kiedy CEPiK nie posiada informacji o właścicielu pojazdu, nie jest w stanie jednoznacznie określić właściciela na dzień wystawienia wezwania lub dostarcza dane osób zagranicznych. W każdym z tych przypadków, wezwanie również zostaje anulowane. W takich przypadkach opłata dodatkowa może zostać uregulowana dobrowolnie przez użytkownika. Jeśli jednak nie ureguluje on jej dobrowolnie, firma nie ma możliwości pozyskania danych użytkownika pojazdu i kontynuowanie procedury windykacji jest niemożliwe.

Państwa wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności czy w związku z obowiązkiem opodatkowania opłat dodatkowych za parkowanie spółka zobowiązana będzie do ewidencjonowania tych opłat za pomocą kasy rejestrującej, mając na względzie fakt, że w momencie wystawienia wezwania nie jest jej znany odbiorca usługi a potencjalne uregulowanie opłaty dodatkowej następuje w odroczonym terminie (tj. nie jest płatne gotówką lub w formie bezgotówkowej w momencie wykonania usługi)?

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy o VAT. W myśl art. 111 ust. 1 ustawy,

podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem, podstawowym kryterium decydującym o obowiązku stosowania ewidencji za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

W myśl art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy,

podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani: wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży:

a) w postaci papierowej lub

b) za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony.

Sposób prowadzenia przez podatników ewidencji oraz warunki używania kas rejestrujących określono w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 1625 ze zm.), zwanym dalej „rozporządzeniem w sprawie kas”.

Stosownie do § 2 pkt 16 rozporządzenia w sprawie kas,

ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o paragonie fiskalnym albo fakturze - rozumie się przez to dokument fiskalny wystawiany przy użyciu kasy dla nabywcy, potwierdzający dokonanie sprzedaży.

Na podstawie § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas,

podatnicy, prowadząc ewidencję wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności, z zastrzeżeniem § 12; zamiast paragonu fiskalnego podatnicy mogą wystawić fakturę przy użyciu kasy i wydać ją nabywcy.

Z powyższego wynika, że w momencie dokonania sprzedaży rejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej powstaje obowiązek wydania paragonu nabywcy. Zatem sprzedawca obowiązany jest dołożyć wszelkich starań aby przekazać do dyspozycji nabywcy wydrukowany z kasy rejestrującej dokument potwierdzający sprzedaż, w momencie dokonania tej sprzedaży.

Powołane przepisy określają generalną zasadę, z której wynika, że w przypadku transakcji realizowanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, podatnik co do zasady zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, a tym samym do dokumentowania każdej transakcji za pomocą paragonu fiskalnego, który musi wydać nabywcy towaru.

Jak wskazano wyżej, obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy.

Na podstawie art. 111 ust. 8 ustawy,

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. (...).

Może zatem zaistnieć sytuacja, w której podatnik będzie ewidencjonował przy zastosowaniu kasy rejestrującej jedynie część swojej sprzedaży, a niektórych czynności nie, bowiem mogą one korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej.

Kwestie dotyczące zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących od 1 stycznia 2022 r. reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (t. j. Dz. U. poz. 2442 ze zm.), zwane dalej „rozporządzeniem”.

Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania przy użyciu kas rejestrujących zostało określone w § 2 i § 3 ww. rozporządzenia.

Powyższe zwolnienia wskazują na dwojakiego rodzaju zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, mianowicie zwolnienie dla określonych grup podatników (zwolnienie podmiotowe) i zwolnienie dla konkretnych czynności (zwolnienie przedmiotowe).

Zgodnie z § 3 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia,

zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r.:

1) podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł;

2) podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2021 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

Stosownie do § 2 ust. 1 rozporządzenia,

zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W myśl § 2 ust. 2 rozporządzenia,

w odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się zgodnie z warunkami określonymi w tym załączniku.

Pod poz. 37 załącznika rozporządzenia, który stanowi wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, zostały wymienione czynności takie jak: świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Powyższe zwolnienie jest zwolnieniem przedmiotowym z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej, tj. dotyczy przedmiotu działalności.

Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania o którym mowa w przepisach § 2 i § 3 rozporządzenia nie stosuje się w przypadku dostawy towarów i usług, które zostały wymienione w § 4.

Aby zatem przysługiwało prawo do skorzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:

- świadczący usługę na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),

- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła,

- przedmiotem świadczenia nie są usługi wymienione w § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia.

Niespełnienie jednego z warunków oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Wskazali Pańswto w opisie sprawy, że :

- z tytułu wniesienia opłaty dodatkowej dla klientów jest dostępna tylko opcja uregulowania jej poprzez korzystanie z usług pocztowych lub dokonanie przelewu na Państwa rachunek bankowy.

- podczas wystawiania wezwania na parkingu generowany jest unikalny numer rachunku bankowego identyfikujący konkretny przypadek. Późniejsza wpłata pozwala jednoznacznie zidentyfikować wezwanie, którego ona dotyczy.

- każde wezwanie jest opatrzone unikalnym numerem, a podczas jego wystawiania osoba kontrolująca uzupełnia konkretny powód wystawienia wezwania. Powód ten może dotyczyć np. braku uregulowanej opłaty parkingowej, przeterminowanego biletu parkingowego lub nieprawidłowego parkowania.

Zatem mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że będą mogli Państwo na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w zw. z poz. 37 załącznika do niego, stosować zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania opłat dodatkowych, za których zapłata jak zostało wyjaśnione, będzie przekazywana Państwu tylko przekazem pocztowym lub na Państwa rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznałem za prawidłowe.

Kolejną Państwa wątpliwość budzi kwestia czy wystarczającym jest udokumentowanie dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie na podstawie zbiorczego dokumentu wewnętrznego agregującego naliczone opłaty dodatkowe za parkowanie wobec ewentualnego nie stosowania kasy rejestrującej? (pytanie nr 2)

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy,

podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

Jak stanowi art. 99 ust. 7c ustawy,

deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika.

Stosownie do treści art. 99 ust. 11b ustawy,

Deklaracje, o których mowa w ust. 1-3, 3c-6, 8-9 i 11a, składa się wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Zgodnie z art. 99 ust. 11c ustawy:

deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1-3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2020 r. poz. 346, 568, 695, 1517 i 2320), który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach.

Na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy,

podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:

1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;

2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;

3) kontrahentów;

4) dowodów sprzedaży i zakupów.

Stosownie do art. 109 ust. 3b ustawy,

podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.

Art. 109 ust. 8a ustawy,

ewidencja, o której mowa w ust. 3, prowadzona jest w postaci elektronicznej przy użyciu programów komputerowych.

Art. 109 ust. 14 ustawy,

Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 3, oraz sposób wykazywania danych w ewidencji przesyłanej zgodnie z ust. 3b i 3c, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowości rozliczeń podatników oraz kontroli obowiązków podatników przez organ podatkowy, identyfikowania obszarów, w których występują nadużycia w podatku lub narażonych na te nadużycia, oraz możliwości techniczno-organizacyjne prowadzenia przez podatników ewidencji.

Na podstawie ww. delegacji ustawowej zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 poz. 1988 ze zm.). W rozporządzeniu tym określony został szczegółowy zakres danych zawartych m.in. w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.

Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia,

ewidencja zawiera następujące dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego: wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego wynikające z następujących czynności podlegających opodatkowaniu, w odniesieniu do których istnieje obowiązek wystawienia przez podatnika faktury na podstawie przepisów ustawy, z uwzględnieniem oraz oznaczeniem korekt dokonanych zgodnie z art. 89a ust. 1 i 4 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 8 i pkt 9 lit. a:

a) dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 5%,

b) dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 7% albo 8%,

c) dostawy towarów oraz świadczenia usług na terytorium kraju, opodatkowanych stawką 22% albo 23%.

W myśl § 10 ust. 1 pkt 8 ww. rozporządzenia,

ewidencja zawiera następujące dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego: wartość sprzedaży bez podatku (netto) oraz wysokość podatku należnego, w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku, wynikające ze zbiorczych informacji z ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy.

W myśl § 10 ust. 1 pkt 9 lit. c) ww. rozporządzenia,

ewidencja zawiera następujące dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego: wysokość podstawy opodatkowania i wysokość podatku należnego nieobjęte obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, z wyłączeniem faktur ujętych w ewidencji zgodnie z pkt 1-7

- wykazywane w wysokościach zbiorczych w podziale na stawki podatku oraz sprzedaż zwolnioną od podatku.

Natomiast w myśl § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia,

2. poza danymi, o których mowa w ust. 1, ewidencja zawiera następujące dane:

1) z faktur dokumentujących dokonanie przez podatnika czynności podlegających opodatkowaniu, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i pkt 7 lit. a i b, oraz z faktur lub innych dokumentów związanych z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, o których mowa w ust. 1 pkt 3-5 i pkt 7 lit. c-e:

a) numer, za pomocą którego nabywca, dostawca lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, zapisywany poprzez wyodrębnienie kodu kraju oraz kodu cyfrowo-literowego,

b) imię i nazwisko lub nazwę nabywcy, dostawcy lub usługodawcy, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 7 lit. b,

c) numer odpowiednio faktury lub dokumentu albo faktury korygującej,

d) datę wystawienia odpowiednio faktury lub dokumentu albo faktury korygującej,

e) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,

f) datę upływu terminu płatności w przypadku korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy lub datę uregulowania lub zbycia należności w przypadku korekty dokonanej zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy.

Stosownie do przepisu § 10 ust. 5 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r.,

ewidencja zawiera następujące oznaczenia dowodów sprzedaży:

1)„RO” – dokument zbiorczy wewnętrzny zawierający sprzedaż z kas rejestrujących;

2)„WEW” – dokument wewnętrzny;

3)„FP” – faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy.

Stosownie do art. 106h ust. 1 ustawy,

w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż.

Zgodnie z art. 106h ust. 2 ustawy,

przepis ust. 1 nie dotyczy sprzedaży dokumentowanej fakturą wystawianą przy zastosowaniu kasy rejestrującej, w przypadkach gdy wartość sprzedaży i kwota podatku są zaewidencjonowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy.

W myśl art. 109 ust. 3d ustawy,

faktury, o których mowa w art. 106h ust. 1-3, ujmuje się w ewidencji, o której mowa w ust. 3, w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w tej ewidencji.

W prowadzonej ewidencji dla celów prawidłowego rozliczenia podatku należnego, symbolem „FP” powinny być oznaczone faktury dotyczące sprzedaży udokumentowanej paragonem fiskalnym, jak i faktury wystawiane przy zastosowaniu kasy rejestrującej, gdzie wartość sprzedaży i kwota podatku zostały ujęte w raporcie fiskalnym dobowym z kasy rejestrującej.

Kwestie dotyczące zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, reguluje ww. rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie do zapisu § 2 ust. 1 rozporządzenia:

Zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2023 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania, wymienioną w załączniku do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących jest m.in:

- w poz. 37 tego załącznika,

świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła

- w poz. 40 tego załącznika,

świadczenie usług przy użyciu urządzeń, w tym wydających bilety, obsługiwanych przez klienta, które również w systemie bezobsługowym przyjmują należność w:

1) bilonie lub banknotach, lub

2) innej formie (bezgotówkowej), jeżeli z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy,

podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Zatem ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT.

Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy,

na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1)czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,

1a)otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,

b)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

2)sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Stosownie do art. 106g ust. 1 ustawy,

faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Zgodnie z powyższym, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż.

Zatem, w przypadku braku obowiązku stosowania ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych, sprzedaż taką co do zasady wykazuje się na podstawie zapisu zbiorczego oznaczanego „WEW”. Jednakże podatnik może wybrać sposób wykazywania sprzedaży zwolnionej z ewidencji na kasie rejestrującej na podstawie poszczególnych faktur, zamiast na podstawie zapisu zbiorczego „WEW”. Takie faktury wykazuje się odrębnymi zapisami w JPK_VAT. Zatem, gdy dana sprzedaż nieewidencjonowana na kasie fiskalnej została udokumentowana wystawioną na żądanie nabywcy towarów/usług fakturą, to można ją wykazać:

  • zbiorczo na podstawie dokumentu wewnętrznego z oznaczeniem „WEW” lub
  • pojedynczo na podstawie wystawionej faktury VAT, bez oznaczenia „FP”.

Wybór sposobu ujęcia danej (konkretnej) sprzedaży należy do podatnika. Zatem istnieje możliwość (ale nie obowiązek) raportowania w pliku JPK odrębnie poszczególnych faktur dokumentujących sprzedaż dla ww. osób, która nie jest ewidencjonowana za pośrednictwem kasy rejestrującej.

Ze wskazanych przepisów wynika, że jeżeli Państwa sprzedaż (naliczone dodatkowe opłaty za parkowanie) na rzecz osób fizycznych i rolników ryczałtowych nie podlega fiskalizacji za pomocą kasy rejestrującej, to transakcje takie powinny zostać ujęte w ewidencji w wysokościach zbiorczych na podstawie dokumentu wewnętrznego. W JPK_VAT z deklaracją do takiego dokumentu ma zastosowanie oznaczenie „WEW”.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że wystarczającym jest udokumentowanie dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych, za pomocą zbiorczego dokumentu wewnętrznego i wykazanie w ewidencji JPK na jego podstawie wysokości podstawy opodatkowania i podatku należnego w kwotach zbiorczych, a także oznaczenie tej pozycji sprzedaży w ewidencji JPK symbolem „WEW” stosownie do przepisu § 10 ust. 5 ww. rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości wyrażone w pytaniu nr 3 dotyczą rozstrzygnięcia, czy w związku z faktem braku wiedzy co do podmiotu, któremu naliczana jest opłata dodatkowa za parkowanie w momencie jej naliczenia prawidłowym będzie podejście Spółki do kwestii obowiązku wystawienia faktury w momencie stwierdzenia, że opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu będącego podatnikiem VAT czynnym oraz braku wystawienia faktury w sytuacji niezwłocznego opłacenia przez klienta opłaty dodatkowej, kiedy to jego dane pozostają bez identyfikacji przez Spółkę.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, dotyczących obowiązku wystawienia przez Państwa na rzecz podmiotu będącego podatnikiem VAT czynnym oraz braku wystawienia faktury w sytuacji niezwłocznego opłacenia przez klienta opłaty dodatkowej, kiedy to jego dane pozostają bez identyfikacji przez Spółkę, należy wskazać, że kwestie związane z obowiązkiem wystawiana faktur regulują przepisy Rozdziału 1 „Faktury” Działu IX ustawy „Dokumentacja” (przepisy art. 106a – 106n ustawy).

W świetle cytowanych wyżej przepisów art. 106b ust. 1 i ust. 3 ustawy o VAT, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Co do zasady, podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Zatem ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 pkt 1 ustawy, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż. Zasada ta nie dotyczy czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy oraz czynności, o których mowa w art. 106e pkt 3 i 4.

Zasady dotyczące wystawiania faktur zostały określone w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Elementy jakie powinna zawierać faktura zostały wymienione w art. 106e ustawy.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy,

faktura powinna zawierać m.in.:

1)datę wystawienia;

2)kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3)imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4)numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5)numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6)datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8)miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9)cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12)stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15)kwotę należności ogółem […].

W świetle przedstawionych okoliczności sprawy należy uznać, że skoro ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów nie będących podatnikami VAT, będą Państwo zobowiązani do wystawienia faktury VAT wyłącznie w sytuacji gdy opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu będącego podatnikiem podatku. Natomiast gdy opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu nie będącego podatnikiem podatku, to będą Państwo zobowiązani do wystawienia faktury w przypadku gdy nabywca usługi zwróci się do Państwa z żądaniem wystawienia faktury w myśl art. 106b ust. 3 ustawy.

Odnosząc się zatem do Państwa wątpliwości dotyczących udokumentowania dodatkowej opłaty w sytuacji braku wiedzy co do podmiotu, któremu naliczona jest opłata dodatkowa, to należy stwierdzić, że wystawienie faktury nastąpi dopiero po zidentyfikowaniu tego podmiotu. Wówczas w momencie stwierdzenia (zidentyfikowania przez Państwa po procedurze „poszukiwania” opisanej we wniosku), że opłata dodatkowa została naliczona dla podmiotu będącego podatnikiem VAT czynnym, faktura powinna zostać wystawiona z datą identyfikacji podmiotu na którego została nałożona opłata dodatkowa, zaś datą sprzedaży będzie data wykonania usługi tj. nabycie usługi (czyli prawa do skorzystania z usługi parkingowej) przez dokonanie opłaty poprzez wykupienie biletu w parkomacie.

Natomiast w sytuacji niezwłocznego opłacenia przez klienta opłaty dodatkowej, kiedy to jego dane pozostają bez identyfikacji przez Państwa a klient, na którego została nałożona opłata dodatkowa (którą klient zapłacił zgodnie z wezwaniem) będący podatnikiem podatku zwróci się o wystawienie faktury, to będą Państwo zobowiązani do jej wystawienia, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy. W tym przypadku przepis art. 106b ust. 3 ustawy nie będzie mieć zastosowania, gdyż przepis ten nie odnosi się do klientów będących podatnikami.

W sytuacji gdy w wyżej opisanej sytuacji z żądaniem o wystawienie faktury zwróci się klient nie będący podatnikiem, to powinni Państwo wystawić na jego żądanie fakturę po spełnieniu warunków określonych art. 106b ust. 3 ustawy.

Prawidłowym będzie natomiast brak wystawienia faktury w sytuacji gdy opłata dodatkowa będzie opłacona niezwłocznie i Państwo nie identyfikują danych klienta a ten nie występuje z prośbą o wystawienie faktury.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3, oceniając go całościowo, jest nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu opłat dodatkowych za parkowanie (pytanie nr 5).

Dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w powyższym przypadku, istotne jest określenie momentu wykonania przez Państwa usługi. Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT,

obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Należy wskazać, że dla celów powstania obowiązku podatkowego wykonanie usługi następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, z wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy określają wprost ten moment.

Obowiązek podatkowy rodzi również otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem usługi.

Stosownie do art. 19a ust. 8 ww. ustawy,

jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis art. 19a ust. 1 formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że moment powstania obowiązku podatkowego wymaga od wykonawcy danej usługi prawidłowego określenia momentu jej wykonania. Ustawa nie definiuje tego momentu, ani w żaden sposób nie precyzuje jakimi kryteriami należy posługiwać się dla jego określenia. Wskazać jednak należy, że o faktycznym wykonaniu usługi decyduje jej charakter.

Z opisu sprawy wynika, że miejsca parkingowe udostępniane są za odpłatnością pobieraną przy użyciu parkomatów. Poprzez wjazd na parking klient korzystający z parkingu zawiera z Zarządzającym umowę najmu miejsca parkingowego na określonych w regulaminie warunkach. Opłata parkingowa stanowi czynsz należny Zarządzającemu z tytułu zawarcia umowy najmu. W każdym przypadku niezwłocznie po zaparkowaniu samochodu na parkingu, klient powinien zgodnie z regulaminem pobrać z parkomatu bilet na cały czas postoju tj. od momentu zaparkowania do momentu zwolnienia miejsca parkingowego i powinien umieścić bilet w widocznym miejscu za przednią szybą wewnątrz pojazdu. Przy założeniu, że pobyt na parkingu będzie dłuższy niż 90 minut, klient po wjeździe na parking powinien uiścić w parkomacie opłatę za parking, gotówką bądź przy użyciu karty kredytowej.

Zatem mamy do czynienia z sytuacją, w której opłaty za parkowanie wnoszone są z góry za cały deklarowany łączny czas postoju, niezwłocznie, poprzez wykupienie biletu parkingowego w parkomacie. Tym samym, po uiszczeniu opłaty kierowcy pojazdu nabierają uprawnienie do skorzystania z określonej usługi, na podstawie już zapłaconego biletu.

Bilet jest dokumentem potwierdzającym uprawnienie do skorzystania z danej usługi. Bilet jest znakiem legitymacyjnym potwierdzającym, że okaziciel posiada uprawnienie do skorzystania z usługi oferowanej przez przedsiębiorcę. Bilet (wydrukowany, elektroniczny) jest dokumentem stwierdzającym istnienie określonego stosunku prawnego. Udostępnienie parkingu za opłatą stanowi umowę wzajemną, gdzie dwie strony zobowiązują się do wzajemnego świadczenia. W opisanej sytuacji jedna ze stron zobowiązuje się do spełnienia pewnej usługi (udostępnienie parkingu), a druga strona do uiszczenia zapłaty za tę usługę.

W celu wyjaśnienia Państwa wątpliwości należy przede wszystkim zauważyć, że – co do zasady – każde świadczenie usług dla celów ustalenia praw i obowiązków podatkowych z nim związanych (w tym np. dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego) powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, a dopiero w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, wtedy przyjmuje się, że usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.

Aby uznać, że dana usługa jest usługą kompleksową, powinna ona składać się z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę kompleksową składa się więc kombinacja różnych czynności prowadzących do realizacji określonego celu, tj. do wykonania świadczenia (usługi) głównego, na które składają się różne świadczenia (usługi) pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą jeżeli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi głównej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej tylko wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Powyższe wskazuje na to, że z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności (usługi) głównej lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE), który np. w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. o sygn. C-349/96 (Card Protection Plan Ltd.) stwierdził, że „Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej”.

Należy jednak podkreślić, że z wyżej cyt. orzecznictwa TSUE jednoznacznie wynika, że traktowanie usługi jako świadczenia kompleksowego jest wyjątkiem od zasady ogólnej, wg której co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne. Zasada kompleksowości musi więc być stosowana jako pewien wyjątek w określonych sytuacjach, a nie jako reguła ogólna.

Podsumowując, w przypadku usług o charakterze złożonym, o momencie powstania obowiązku podatkowego decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jedną usługą kompleksową, czy też z szeregiem jednostkowych usług. Ocena tej okoliczności winna odbywać się na podstawie tego, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku, jak rozstrzygnięto powyżej, istnieje bezpośredni związek pomiędzy nałożeniem opłaty sankcyjnej (opłaty dodatkowej) ze skorzystaniem z usługi parkowania (najem miejsca parkingowego). Te dwa świadczenia – najem miejsca parkingowego oraz nałożenie kary dodatkowej – są od siebie wzajemnie zależne, a mianowicie jedno jest dokonywane tylko pod warunkiem dokonania drugiego i odwrotnie. Nałożenie opłaty sankcyjnej (w postaci opłaty dodatkowej) możliwe jest jedynie w przypadku nieregulaminowego skorzystania z parkingu (najmu miejsca parkingowego) i odwrotnie – nieregulaminowe skorzystanie z parkingu skutkuje nałożeniem opłaty sankcyjnej.

Zgodnie zatem z omówioną wyżej unijną koncepcją świadczeń kompleksowych, analogiczne jak dla świadczenia głównego, zasady w zakresie rozpoznania obowiązku podatkowego znajdą zastosowanie także do wynagrodzenia płatnego z tytułu świadczeń pomocniczych, tj. uiszczenia przez klienta opłat dodatkowych związanych z zawartą umową parkingu. Innymi słowy, kwalifikacja czynności wykonywanej przez Państwa jako świadczenia kompleksowego ma ten skutek, że dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego świadczenie to winno być traktowane jako jedno, a z uwagi na fakt, że świadczeniem głównym jest usługa parkowania w momencie zapłaty za bilet i wydania tego biletu (tj. sprzedaży praw) na zasadach ogólnych wynikających z art. 19a ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż w tym momencie następuje sprzedaż usługi, a nabywca nabywa określone prawo, z którego może skorzystać lub nie.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy trzeba stwierdzić, że dokonanie opłaty poprzez wykupienie biletu w parkomacie jest nabyciem usługi (tj. prawa do skorzystania z usługi parkingowej). Nabywca usługi już w momencie zapłaty nabywa pewne prawa, zatem w tym momencie wszelkie korzyści wynikające z dokonania zapłaty przechodzą na nabywcę.

W konsekwencji, obowiązek podatkowy z tytułu czynności, w związku z którymi pobierane będą od kierowców pojazdu opłaty dodatkowe, powinni Państwo rozpoznać zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy.

Tym samym, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu płatności za opłaty dodatkowe, powstanie na zasadach ogólnych wynikających z art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z chwilą wykonania usługi, co w przedstawionych okolicznościach jest równoznaczne z momentem uiszczenia opłaty parkingowej (zapłaty za parking).

Wskazali Państwo również w opisie sprawy, że pozyskują Państwo dane użytkownika pojazdu za pośrednictwem Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK). W celu zapewnienia poprawności danych, każde wystawione wezwanie jest dokładnie weryfikowane przez pracownika firmy. Jeśli wezwanie nie spełnia określonych kryteriów, które umożliwiają uzyskanie danych z CEPiK (np. błąd w wykonywaniu fotografii, błędnie wskazana marka pojazdu), to zostaje ono po pewnym czasie anulowane. Ponadto zdarzają się sytuacje, kiedy CEPiK nie posiada informacji o właścicielu pojazdu, nie jest w stanie jednoznacznie określić właściciela na dzień wystawienia wezwania lub dostarcza dane osób zagranicznych. W każdym z tych przypadków, wezwanie również zostaje anulowane. W takich przypadkach opłata dodatkowa może zostać uregulowana dobrowolnie przez użytkownika. Jeśli jednak nie ureguluje on jej dobrowolnie, firma nie ma możliwości pozyskania danych użytkownika pojazdu i kontynuowanie procedury windykacji jest niemożliwe.

Z powyższego wynika, że mogą wystąpi przypadki, w których w żaden sposób nie będą Państwo w stanie ustalić danych kierowcy pojazdu korzystającego z parkingu. Wówczas opłaty dodatkowe nie są egzekwowane z uwagi na obiektywne okoliczności uniemożliwiające ich skuteczny pobór.

Powtórzyć należy, że co do zasady, każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:

•w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

•świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczona usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Zatem, w analizowanej sprawie, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie ustalić danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego, to nie są Państwo w stanie podjąć czynności nakierowanych na wyegzekwowanie opłaty dodatkowej. Tym samym, nie istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, bowiem nie dojdzie do zapłaty wynagrodzenia za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego.

Podsumowując, w przypadku gdy nie są Państwo w stanie ustalić danych podmiotu korzystającego z miejsca parkingowego, a tym samym nie są Państwo w stanie podjąć czynności nakierowanych na wyegzekwowanie opłaty dodatkowej – to taka opłata dodatkowa naliczana z tytułu korzystania przez kierowców pojazdu z parkingu niezgodnie z regulaminem nie stanowi wynagrodzenia za odpłatne świadczenie usług o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowanego podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podsumowując, mimo że wskazali Państwo właściwą podstawę prawną (art. 19 ust. 1 ustawy) to Państwa stanowisko, zgodnie z którym moment ustalenia obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług z tytułu płatności za opłaty dodatkowe powstaje z chwilą wykonania usługi, rozumianą jako moment opłacenia wezwania dotyczącego wniesienia opłaty dodatkowej, jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie sformułowanych pytań, stąd wszelkie inne kwestie nie objęte pytaniami a poruszone we wniosku nie były przedmiotem interpretacji.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno-skarbowej, prowadzonej przez uprawnione do tego organy, będących poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej.

Końcowo należy zaznaczyć, że niniejsze interpretacja wydana została wyłącznie w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania opłat dodatkowych, których zapłata będzie przekazywana przekazem pocztowym lub na rachunek bankowy, dokumentowania dla celów ewidencji JPK_VAT opłat dodatkowych za parkowanie, obowiązku wystawienia faktur VAT dokumentujących nałożenie opłat dodatkowych za parkowanie oraz momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu tych opłat. W pozostałym zakresie tj. w zakresie czy spółka ma prawo do zastosowania metody kasowej (po spełnieniu wymaganych ustawą warunków) dla celów ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00