Interpretacja indywidualna z dnia 2 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.879.2023.2.EC

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości po dziale spadku i podziale majątku wspólnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 21 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 stycznia 2024 r. (wpływ 23 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 1997 r. Wnioskodawca wraz z żoną, kupił działkę. W 2019 r. żona Wnioskodawcy zmarła, małżonkowie mieli wspólność majątkową małżeńską. Kilka dni po śmierci żony Wnioskodawcy, został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia na cały majątek poza jedną działką, która ze względu na brak regulacji w księgach wieczystych, nie mogła być objęta w tym akcie. Dopiero w marcu 2023 r. po uregulowaniu księgi, został sporządzony dział spadku obejmujący tylko tę działkę. Zostało w nim wspomniane, że kupili ją razem z żoną w 1997 r. Córki przekazały w nim Wnioskodawcy, przypadające im po zmarłej żonie Wnioskodawcy, części tej działki.

25 października 2023 r. Wnioskodawca sprzedał działkę.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca nadmienia, że w skład masy spadkowej po żonie wchodziły nieruchomości:

-dom wraz z działką o powierzchni 5 arów (żony udział 1/4 części tej nieruchomości),

-działka 6 arów (żony udział 1/2 części),

-działka o powierzchni 14 arów (żony udział 1/2 części),

-działalność gospodarcza (żony udział 100%).

W dniu 22 sierpnia 2019 r. został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia, który określa, że spadek po żonie dziedziczy wprost mąż (1/3 części), oraz dwie córki (każda z nich również po 1/3 części).

W dniu 2 stycznia 2020 r. został sporządzony częściowy dział spadku obejmujący:

-nieruchomość: działka 5 arów wraz z domem o powierzchni 160 m² oraz

-działka o powierzchni 6 arów,

-działalność gospodarcza,

Wnioskodawca i córki dokonali wówczas częściowego działu spadku w ten sposób, że udział w 1/4 części zabudowanej nieruchomości (działka i dom) oraz udział w 1/2 części działki  o powierzchni 6 arów, na wyłączną własność otrzymał Wnioskodawca, a działalność gospodarczą wraz ze wszelkimi aktywami i pasywami, prawami i obowiązkami, na wyłączną własność otrzymała jedna z córek.

Dnia 6 marca 2023 r. został sporządzony dział spadku w ten sposób, że dla pozostałej działki o powierzchni powyżej 14 arów, cały udział wynoszący 1/2 części, na wyłączną własność otrzymał Wnioskodawca. I tą działkę właśnie sprzedał 25 października 2023 r. i odnośnie tej działki, wystąpił z zapytaniem czy jest zobowiązany płacić podatek od sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat, czy nie, gdyż nie wie od kiedy, te 5 lat jest liczone. Czy od zakupu w 1997 r., czy od 6 września 2023 r. – oczywiście pytanie dotyczy tylko części po żonie, żadnej darowizny nie sporządzili.

W wyniku działu spadku, Wnioskodawca nie uzyskał większego udziału w masie spadkowej niż wynikający z nabycia spadku po żonie. Dział spadku odbył się bez spłat i dopłat.

Wartość rynkowa nabytego składnika majątku w wyniku działu spadku, nie przekroczyła wartości udziału nabytego przez Wnioskodawcę we wszystkich składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku.

Odpłatne zbycie działki nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej, bo takiej Wnioskodawca nie prowadzi. Był to prywatny zakup wraz z żoną w 1997 r.

Pytania

1. Czy Wnioskodawca ma obowiązek złożenia PIT-39 podczas rozliczenia rocznego w 2024 r.?

2. Co jednocześnie zobowiązuje Wnioskodawcę do uiszczenia opłaty w wysokości 19% od części, które córki, w marcu 2023 r. przekazały Wnioskodawcy w dziale spadku?

3. Czy ten podatek Wnioskodawcy nie przysługuje bo minęło 5 lat od zakupu działki?

Pana stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytej do majątku wspólnego małżonków nieruchomości, okres pięciu lat liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie do majątku wspólnego małżonków.

Oznacza to, że w przypadku Wnioskodawcy upływ 5-letniego terminu należy liczyć od końca 1997 r., tj. koniec roku, w którym małżonkowie zakupili działkę. Tym samym, dział spadku nie stanowi dla Wnioskodawcy nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu i rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie zaś do art. 10 ust. 6 ww. ustawy:

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w 1997 r. wraz z żoną zakupił Pan działkę. Między małżonkami istniała wspólność majątkowa małżeńska. W 2019 r. Pan żona zmarła. W skład masy spadkowej wchodził dom wraz z działką, działka o powierzchni 6 arów, działka o powierzchni 14 arów, działalność gospodarcza należąca do Pana żony. Akt poświadczenia dziedziczenia określał, że spadek po zmarłej małżonce wprost dziedziczą Pan wraz z dwiema córkami (każdy po 1/3 części spadku). W dniu 2 stycznia 2020 r. został sporządzony częściowy dział spadku, na mocy którego udział w 1/4 części nieruchomości zabudowanej (dom i działka) oraz udział w 1/2 części działki o powierzchni 6 arów na wyłączną własność otrzymał Pan, natomiast działalność gospodarczą wraz ze wszelkimi aktywami i pasywami, prawami i obowiązkami na wyłączną własność otrzymała jedna z córek.Dnia 6 marca 2023 r. został sporządzony dział spadku w ten sposób, że dla pozostałej działki o powierzchni 14 arów, cały udział wynoszący 1/2 części, na wyłączną własność otrzymał Pan. W wyniku działu spadku nie uzyskał Pan większego udziału w masie spadkowej niż wynikający z nabycia spadku po żonie. Dział spadku odbył się bez spłat i dopłat. Wartość rynkowa nabytego składnika majątku w wyniku działu spadku nie przekroczyła wartości Pana udziału nabytego we wszystkich składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku. 25 października 2023 r. sprzedał Pan działkę o powierzchni 14 arów. Odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpiło w wyniku wykonywania działalności gospodarczej.

W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zgodnie z art. 924 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Art. 1035 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 ww. ustawy:

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego:

Stosownie zaś do art. 211 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 212 Kodeksu cywilnego:

Nadmienić należy, że stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).

Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zatem, po śmierci jednego z małżonków, drugi z nich nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości w drodze dziedziczenia, jak też w drodze działu spadku, skoro nieruchomość ta wchodziła wcześniej do wspólnego majątku małżeńskiego, a małżonkowi z tego tytułu przysługiwało już prawo własności całej nieruchomości.

Biorąc pod uwagę przedstawione we wniosku okoliczności, w rozpatrywanej sprawie dla ustalenia roku kalendarzowego, od końca którego należy liczyć pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zastosowanie znajdzie przytoczony uprzednio przepis art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym, okres ten należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości do majątku wspólnego małżonków (jak wskazano we wniosku 1997 r.).

Z uwagi na fakt, że przedmiotowa nieruchomość o pow. 14 arów została nabyta przez Pana i Pana żonę w 1997 r. do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, nie można wyodrębnić udziałów, które Panu oraz Pana żonie przysługiwały w chwili nabycia tej nieruchomości. Z tego względu nie mógł Pan ponownie nabyć udziału w ww. nieruchomości ani w drodze dziedziczenia, ani w wyniku działu spadku.

Oznacza to, że odpłatne zbycie przez Pana w 2023 r. nieruchomości o pow. 14 arów, upływ pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od końca 1997 r.,  tj. od końca roku, w którym nabył Pan z żoną ww. nieruchomość do majątku wspólnego.

W konsekwencji, na gruncie opisanego stanu faktycznego, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej sprzedaż w dniu 25 października 2023 r. nieruchomości o pow. 14 arów, nie stanowi dla Pana źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie jest Pan zobowiązany do zapłaty 19% podatku dochodowego z tytułu sprzedaży ww. nieruchomości oraz nie ma Pan obowiązku złożenia zeznania PIT-39 z tytułu dokonanej sprzedaży ww. nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Pana stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszwska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).