aktualności

Lokalne władze łatwiej dofinansują ochotnicze straże pożarne

Nowelizacja ustawy o OSP jednoznacznie przesądza, że gminy będą miały prawo przeznaczyć z własnego budżetu pieniądze na szkolenia, wyżywienie czy galowe umundurowanie tych formacji. Będą także mogły wypłacać ekwiwalenty kandydatom na strażaków ratowników

Sejm 7 lipca br. przyjął nowelizację ustawy z 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 194; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 658; dalej: ustawa o OSP.). Nowela, która w dniu oddania tego numeru do druku czeka już tylko na podpis prezydenta, znacząco poszerzy m.in. możliwości wspierania straży przez gminy, a przy okazji wprowadzi wiele innych zmian, poprawiających w dużej mierze niedoskonałości funkcjonującej od półtora roku ustawy. Nowe przepisy rozwieją przy tym liczne wątpliwości interpretacyjne co do finansowego zaangażowania gminy w działalność OSP. Ma to istotne znaczenie dla tych jednostek samo rządowych – realizują bowiem na rzecz OSP wiele zadań, co wiąże się z wydatkowaniem środków budżetowych. Nowelizacja usuwając wątpliwości interpretacyjne, wprowadza znacznie większą pewność prawa, co z pewnością jest korzystne. Nie trzeba bowiem przypominać, że gminy mogą dokonywać wydatków przede wszystkim z uwzględnieniem kryterium legalności, czego wymagają w szczególności przepisy ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1270; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 1273).

Przedstawiany zatem najważniejsze zmiany wprowadzane nowelizacją, które są istotne z punktu widzenia gmin, z wyraźnym zaakcentowaniem tych, które są związane z różnymi aspektami finansowymi działalności OSP oraz mają wpływ na realizację ustawowych zadań gminy z zakresu ochrony przeciwpożarowej wymagających ponoszenia wydatków z jej własnego budżetu.

szkolenia możliwe z budżetu

Wprowadzono jednoznacznie możliwość finansowania szkoleń dla OSP przez gminy. W tym celu w art. 10 ust. 1 ustawy o OSP dodano nowy pkt 1a. Stanowi on, że w ramach realizacji zadania własnego w zakresie ochrony przeciwpożarowej gmina zapewnia, stosownie do posiadanych sił i środków, ochotniczym strażom pożarnym: „finansowanie szkoleń innych niż wskazane w art. 11 ust. 1 oraz szkoleń z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy”. Nowo dodany przepis w sposób jednoznaczny legalizuje zatem wydatkowanie ze środków budżetu gminy wydatków na inne szkolenia aniżeli szkolenia strażaków ratowników OSP oraz kandydatów na strażaków ratowników prowadzone przez Państwową Straż Pożarną (bo takie właśnie są wymienione w art. 11 ust. 1 ustawy o OSP). W uzasadnieniu do projektu ustawy zmieniającej podkreślono, że nowy przepis nie obliguje gminy do finansowania tych szkoleń, ale jedynie daje im taką możliwość – o ile gmina ma siły i środki na te cele.