Decyzja ostateczna, wykonalna i prawomocna – sprawdź, co oznaczają te pojęcia i jak się nimi prawidłowo posługiwać

Problem z właściwym rozumieniem tych terminów mają nie tylko strony postępowań administracyjnych, lecz także organy prowadzące postępowania. Warto jednak dokładnie poznać ich istotę, szczególnie po to, by móc stosować w praktyce ostatnie zmiany w procedurze

Najnowsze zmiany w procedurze administracyjnej wynikają z ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych. Dotyczą przede wszystkim art. 127 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) – dodany nowy par. 1a, oraz art. 127a k.p.a. ‒ nowe brzmienie par. 1. Ten pierwszy przepis stanowi m.in., że decyzja wydana w pierwszej instancji, od której uzasadnienia organ odstąpił z powodu uwzględnienia w całości żądania strony, jest ostateczna, ten drugi – że przed upływem terminu do wniesienia odwołania strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję. I choć najnowsze zmiany nie zmieniają pojęć prawomocności, wykonalności czy ostateczności, to niewątpliwie wpływają na nie i się do nich odnoszą – co szczegółowo wyjaśniamy w dalszej części artykułu.

czym są ostateczność, wykonalność i prawomocność?

Przedstawienie zależności pomiędzy pojęciami ostateczności, wykonalności i prawomocności zacznijmy od ich zdefiniowania.

Znaczenie pierwszego i ostatniego z tych terminów ustawodawca wyjaśnił wprost w przepisach k.p.a.

► Decyzja ostateczna to zgodnie z art. 16 par. 1 k.p.a. taka, od której nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

► Decyzja prawomocna to zgodnie z art. 16 par. 3 k.p.a. taka, która jest ostateczna i której nie można zaskarżyć do sądu.

Innymi słowy, ostateczność związana jest z niedopuszczalnością wniesienia odwołania (wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy), natomiast prawomocność związana jest z niedopuszczalnością wniesienia skargi (względnie sprzeciwu – w przypadku decyzji kasatoryjnej organu drugiej instancji).