Wynagrodzenie za pracę

Niedawno otworzyłem zakład produkcyjny i od kwietnia zamierzam zatrudniać tam pracowników w akordowym systemie wynagradzania. Myślałem, że dzięki temu pozbędę się problemów z naliczaniem nadgodzin, a ludzie - żeby zarobić - będą pracować, ile będzie potrzeba. Ostatnio jednak dowiedziałem się, że nawet w akordzie będę musiał liczyć godziny nadliczbowe. Czy to prawda? Proszę o bliższe informacje na temat akordu, bo nie wiem, czy jego wprowadzenie rzeczywiście będzie mi się opłacało. - Janusz A. z Kętrzyna

Faktycznie, nawet praca w systemie akordowym nie wyklucza nadgodzin.

Jak słusznie Pan zauważył, wynagrodzenie akordowe stanowi pewnego rodzaju motywację i bodziec dla pracowników do zwiększenia wysiłku w pracy. Z drugiej jednak strony w żaden sposób nie zapewnia stałego zarobku na tym samym poziomie. Wprowadzenie systemu akordowego wynagradzania pracowników - ogólnie rzecz biorąc - uzależnia obliczanie wynagrodzenia od wyników pracy, a ściślej od wykonanych jednostek produktu, usług czy operacji w określonej jednostce czasu. Zasadniczo może Pan wykorzystać jeden z trzech rodzajach akordu: prosty, progresywny i zryczałtowany.

Akord prosty opiera się na obliczaniu wynagrodzenia wprost proporcjonalnie do liczby wykonanych produktów, przy czym płaca za jednostkę produktu jest niezmienna i nie zależy od ilości wytworzonych sztuk. Z kolei cechą akordu progresywnego jest zmienna płaca za jednostkę produktu, która rośnie za produkty wykonane ponad określoną normę. W akordzie zryczałtowanym wynagrodzenie ustala się z góry za wykonanie całości pracy. Powinien Pan pamiętać, że w tym typie systemu wynagradzania powinna zostać określona stawka akordowa oraz normy pracy. Trzeba bowiem wiedzieć, że brak określenia norm pracy uniemożliwi prawidłowe ustalenie stawki akordowej, czyli wynagrodzenia za godzinę pracy zgodnej z normą, oraz przeszkodzi określeniu ceny akordowej, którą stanowi iloraz stawki akordowej i norm pracy. Same normy pracy są miernikiem nakładu pracy, jej wydajności i jakości. Ma to służyć ochronie pracownika zatrudnionego w akordzie przed nadmiernym wysiłkiem. Normy są koniecznym elementem systemu akordowego, służąc do określenia, ile produktów (usług, operacji) powinien pracownik wykonać w określonej jednostce czasu (np. w ciągu godziny) bądź też - co w zasadzie oznacza to samo - wskazują, ile czasu pracownik musi poświęcić na wykonanie określonych produktów.