Wielkość zapasów w firmie - ocena i wpływ na rentowność

W „Serwisie FK” nr 42/2004 zostały przedstawione rodzaje zapasów występujących w firmie oraz sposoby optymalizacji kosztów związanych z zapasami. Tym razem przeprowadzona zostanie analiza poziomu zapasów. Celem analizy jest ocena rozmiarów utrzymywanych zapasów. Należy ustalić, czy zapasy są wysokie czy niskie, czy ich wielkość wzrosła czy spadła w stosunku do poprzedniego okresu lub planu, jakie skutki spowodowała zmiana wielkości zapasów.

Wielkość utrzymywanych zapasów może być oceniana na tle ogólnej wartości aktywów, aktywów obrotowych lub sprzedaży. Relacja zapasów do aktywów ogółem ukazuje udział zapasów jako składnika aktywów. Wzrost tego udziału oznacza powiększenie się zapasów w stosunku do pozostałych składników majątku. Relacja zapasów w stosunku do aktywów obrotowych ukazuje ich udział w grupie aktywów uczestniczących bezpośrednio w obrocie i charakteryzujących się największą płynnością. Wzrost udziału zapasów w aktywach obrotowych może spowodować trudności płatnicze przedsiębiorstwa. Relacja zapasów do wielkości sprzedaży stanowi wskaźnik poziomu zapasów lub wskaźnik zaangażowania zapasów. Wskaźnik ten ustala się następująco: