Wyrok SN z dnia 4 marca 2021 r., sygn. II USKP 23/21

Po obliczeniu emerytury kapitałowej na podstawie art. 55 ustawy o emeryturach i rentach ubezpieczony ma prawo do jej zwiększenia tylko z zastosowaniem art. 108. Wówczas nie ma podstaw do niestosowania tego przepisu ze względu na urodzenie przed 1949 r. Wspólnym łącznikiem jest to, że tylko jeden raz przechodzi się na emeryturę w wieku powszechnym (zwykłym) i jest to emerytura w systemie zdefiniowanej składki (kapitałowa). Wspólny w warstwie normatywnej pozostaje też wniosek jako przesłanka wypłaty świadczenia (art. 129 ustawy).

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący)

SSN Piotr Prusinowski

SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku S. B. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. o wysokość emerytury, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 4 marca 2021 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. akt III AUa (...),

I. oddala skargę kasacyjną,

II. zasądza od S. B. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w B. 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z 29 czerwca 2017 r. oddalił apelację skarżącego wnioskodawcy S. B. od wyroku Sądu Okręgowego w B. z 13 września 2016 r., który oddalił jego odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z 17 września 2015 r. i z 19 października 2015 r. Pierwszą decyzją przyznano wnioskodawcy emeryturę od 1 lipca 2015 r. na podstawie art. 55 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach, przy czym wypłatę zawieszono wobec korzystniejszej emerytury przyznanej wcześniej na podstawie art. 53 ustawy. Drugą decyzją przeliczono emeryturę doliczając składki opłacone po nabyciu przez wnioskodawcę prawa do emerytury. Wnioskodawca zarzucił zaniżenie świadczenia, gdyż kapitał początkowy i składki powinny być uwzględnione w jedynym algorytmie do końca czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawcy (ur. 25 października 1943 r.) przyznano emeryturę od 1 marca 2009 r. na podstawie art. 27 ustawy. Wnioskodawca nadal pracował do 31 marca 2011 r. W lipcu 2015 r. wystąpił o przeliczenie emerytury na podstawie art. 55a i art. 110a ustawy. Pozwany przeliczył emeryturę decyzjami z 18 sierpnia i z 17 września 2015 r. i ponownie z 19 października 2015 r., przyjmując do podstawy zwaloryzowany kapitał początkowy, składki oraz średnie trwanie życia wg tablicy z 25 marca 2008 r. Podstawą obliczenia był art. 108 ustawy i związane z nim dalsze przepisy. Sąd Okręgowy stwierdził, że regulacje nie gwarantują by w każdej decyzji ustalającej ponownie wysokość emerytury ustalać wszystkie jej składniki włącznie z kapitałem początkowym od nowa na dzień złożenia każdego wniosku. Ubezpieczony uzyskał powszechną emeryturę w 2009 r. i wszelkie wielkości powinny być ustalone na dzień wniosku o emeryturę, czyli 1 marca 2009 r. Ustawodawca nie przewidział bowiem żadnej regulacji prawnej, która umożliwiałaby przeliczenie w całości świadczenia na dzień składania każdego wniosku.