Interpretacja indywidualna z dnia 01.10.2009, sygn. ITPP3/443-124a/09/JK, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP3/443-124a/09/JK

W opisanym stanie faktycznym podatnikiem akcyzy jest podmiot, który dokonuje czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą polegającej na zużyciu energii elektrycznej pochodzącej z nielegalnego poboru. Podmiotem zobowiązanym do zapłaty akcyzy będzie zużywający energię elektryczną.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 3 lipca 2009 r. (data wpływu 13 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczące podatku akcyzowego w zakresie opodatkowania nielegalnego poboru energii elektrycznej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lipca 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczący podatku akcyzowego w zakresie opodatkowania nielegalnego poboru energii elektrycznej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jako przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją energii elektrycznej jest operatorem systemu dystrybucyjnego. Spółka pobiera opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej, o którym mowa w art. 3 pkt 18 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm.), ustalane zgodnie z Taryfą Operatora Systemu Dystrybucyjnego Energii Elektrycznej zatwierdzoną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Przez nielegalny pobór energii elektrycznej należy zgodnie z zapisami Taryfy rozumieć pobieranie energii elektrycznej bez zawarcia umowy o świadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej, a także pobieranie energii elektrycznej z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego, bądź też poprzez ingerencję w układ pomiarowo-rozliczeniowy mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez ten układ. Stwierdzenie nielegalnego poboru energii następuje na skutek działań pracowników Spółki, jak również na skutek działań przedsiębiorstw wykonujących dla Spółki usługi w tym zakresie. W Spółce obowiązuje regulamin przeprowadzania kontroli pobierania energii elektrycznej na terenie jej działania, który stanowi załącznik do zarządzenia Dyrektora Naczelnego z dnia 13 czerwca 2008 r. W wyniku kontroli przeprowadzonej w terenie przez osoby do tego upoważnione, zgodnie z wymienionym regulaminem sporządzany jest protokół kontroli. Protokół ten poddawany jest następnie wstępnej ocenie, a po skompletowaniu całej dokumentacji (protokół z załącznikami, wynik z zaleconej ekspertyzy, ewentualne zastrzeżenia kontrolowanego) następuje jej sprawdzenie i weryfikacja pod kątem uznania lub nieuznania danego przypadku jako spełniającego znamiona nielegalnego poboru energii. Efektem weryfikacji jest sporządzenie protokołu sprawdzenia i weryfikacji dokumentów z przeprowadzonej kontroli. Data sporządzenia tego protokołu jest uznawana za datę stwierdzenia nielegalnego poboru energii. W terminie nieprzekraczającym 7 dni od daty jej stwierdzenia czyli od daty sporządzenia protokołu sprawdzenia i weryfikacji dokumentów z kontroli) wystawia się notę obciążeniową na wysokość ustaloną (wyliczoną) zgodnie z Prawem energetycznym oraz Taryfą obowiązującą w dniu przeprowadzenia kontroli. Nota obciążeniowa z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej, jaką wystawia przedsiębiorstwo energetyczne nie jest udokumentowaniem sprzedaży energii elektrycznej jako, że w takim przypadku w ogóle do sprzedaży nie dochodzi. W ocenie Spółki notę obciążeniową z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej można raczej przyrównać do pewnego rodzaju mandatu za kradzież energii elektrycznej jako, że dokumentuje ona fakt nałożenia na osobę, która dopuściła się nielegalnego poboru opłaty o charakterze sankcyjnym i odszkodowawczym.

Z uwagi na powyższy charakter tego rodzaju opłaty nie są opodatkowane podatkiem VAT i Spółka nie wystawia faktur VAT celem ich udokumentowania. Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej - postanowieniu Naczelnika Urzędu Skarbowego z sierpnia 2007 r. wydanym po kończącym postępowanie ze skargi Spółki wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 8 maja 2007 r. sygn. akt: I SA/Gd 654/05, w którym to wyroku sąd stwierdził m.in., iż czynność nielegalnego poboru energii elektrycznej jest przestępstwem przeciwko mieniu określonym w art. 278 § 5 Kodeksu karnego. W przypadku czynności zabronionych przez prawo i karalnych wyłączenie tych czynności spod opodatkowania jest spowodowane przede wszystkim przekonaniem, że państwo nie może poprzez opodatkowanie czerpać korzyści z czynności, których samo zabroniło, gdyż mogłoby to być odebrane jako pośrednie przyzwolenie (legalizowanie) na dopuszczanie się czynów zabronionych; w sferze prawa cywilnego dopuszczenie się przez odbiorcę nielegalnego poboru energii jest czynem niedozwolonym w rozumieniu art. 415 Kodeksu cywilnego powodującym powstanie szkody po stronie dostawcy energii. Opłaty za kradzież energii zawierają w sobie element odszkodowawczy, gdyż bez wątpienia zakład energetyczny w związku z kradzieżą poniósł szkodę, jak również kary za zachowanie się podmiotu sprzeczne z prawem - wysokość tych opłat ustalona jest jako wielokrotność normalnych opłat za dostawę energii elektrycznej i uregulowania w tym zakresie zostały wolą ustawodawcy zamieszczone w rozdziale 7 Prawa energetycznego zatytułowanym Kary pieniężne". Co do charakteru tej opłaty trafnie wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z dnia 13 maja 2004 r. o sygn. akt: III SA 2559/02, opubl. w LEX, gdzie stwierdzono, iż art. 57 ust. 1 Prawa energetycznego wprowadza szczególny rodzaj odszkodowania obciążającego odbiorcę względem dostawcy oraz szczególny sposób obliczenia tego odszkodowania. Za datę powstania obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym Spółka przyjmuje w chwili obecnej datę wystawienia noty.