1. Prawo do zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński przysługuje osobie ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego (art. 29 ust. 1 ustawy zasiłkowej):

• urodziła dziecko,

• przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do ukończenia 10. roku życia, i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia,

• przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10. roku życia, w ramach rodziny zastępczej (nie dotyczy to rodziny zastępczej zawodowej).

Na zasadzie odstępstwa od zasady generalnej prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje również, gdy urodzenie dziecka nastąpi po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, pod warunkiem że ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży:

• na skutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,

• z naruszeniem przepisów prawa, jeżeli okoliczność ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu.

Ponadto w przypadku gdy zatrudnienie ustało w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a pracownicy nie zapewniono innego zatrudnienia, przysługuje jej do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje bez okresu wyczekiwania, tj. bez względu na okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przed porodem lub przyjęciem dziecka na wychowanie.

Okres urlopu wychowawczego jest okresem zatrudnienia, jednak nie jest okresem podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Pracownica, która w czasie tego urlopu urodzi dziecko bądź przyjmie dziecko na wychowanie, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego, mimo że nie ma prawa do urlopu macierzyńskiego (bo w tym czasie jej stosunek pracy jest zawieszony).