Negatywna ocena okresowa referendarza a naruszenie dóbr osobistych pracownika - Wyrok SN z dnia 8 listopada 2023 r., sygn. I PSKP 14/22

Negatywna ocena okresowa referendarza sądowego, oparta wyłącznie na analizie danych statystycznych bez uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności i przyczyn opóźnień w załatwianiu spraw, może naruszać dobra osobiste pracownika, takie jak godność i cześć pracownicza.

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Piotr Prusinowski (przewodniczący) ‎

SSN Halina Kiryło (sprawozdawca) ‎

SSN Romualda Spyt

w sprawie z powództwa J. S. ‎przeciwko Sądowi Rejonowemu w K. ‎o uchylenie oceny okresowej, ‎po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 8 listopada 2023 r., ‎skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie ‎z dnia 17 grudnia 2020 r., sygn. akt III APa 8/20,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Krakowie do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

J. S. pozwem przeciwko pracodawcy - Sądowi Rejonowemu w K. wniósł o uchylenie w całości oceny jego pracy na stanowisku referendarza sądowego w okresie od 1 października 2017 r. do 10 września 2018 r., a ponadto zażądał zasądzenia od strony pozwanej kosztów procesu.

Według podstawy faktycznej powództwa ocena, którą powód otrzymał 28 września 2018 r., jest wadliwa, niezrozumiała, niemiarodajna, nieobiektywna oraz sporządzona w sposób tendencyjny, nieuwzględniający wielu okoliczności obiektywnie korzystnych dla ocenianego. Powód uznał ocenę za krzywdzącą z punktu widzenia jego dóbr osobistych.

W toku procesu zarzucił również, że wada prawna oceny polega na tym, iż została ona podpisana przez zastępcę prezesa sądu, a ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2023 r., poz. 217; dalej: Prawo o ustroju sądów powszechnych lub u.s.p.) stanowi, że ocenę sporządza prezes sądu.

W uzasadnieniu powództwa podniesiono, że przewodniczący wydziału dokonał oceny pracy referendarza przez pryzmat swoich merytorycznych rozstrzygnięć w sprawach rozstrzyganych przez niego na skutek skargi strony na orzeczenia referendarza, które w trybie administracyjnym sam sobie przydzielał do rozpoznania. Powód określił „wkroczeniem w sferę niezależności orzeczniczej referendarza” to, że w części B formularza oceny, w pozycji „sumienność i staranność oraz wiedza i umiejętności” oceniający dokonał niedopuszczalnej merytorycznej analizy zasadności podejmowanych przez referendarza rozstrzygnięć, badając ich trafność z punktu widzenia własnych poglądów prawnych, mimo że środkiem merytorycznej kontroli orzecznictwa referendarza sądowego przewidzianym w Kodeksie postępowania cywilnego jest skarga wymieniona w art. 398 - art. 398 k.p.c. Ingerencję w niezależność referendarza stanowić ma stwierdzenie wystawiającego ocenę okresową, że orzeczenia opiniowanego są nieprawidłowe lub błędne z punktu widzenia kontroli instancyjnej jego orzecznictwa. Zdaniem powoda, merytoryczna wartość orzecznictwa referendarza pozostaje pod ochroną niezależności referendarskiej i nie może stanowić przyczyny wydania negatywnej oceny okresowej. Podane w ocenie okresowej wskaźniki dotyczące stabilności orzecznictwa mają charakter subiektywny i przy rozpoznaniu skarg przez innych orzeczników wyglądałyby zupełnie inaczej, a co za tym idzie - nie stanowią obiektywnego kryterium oceny pracy powoda. Powołując się na obciążenie referatu, powód podniósł, że wykonywanie wszystkich czynności w terminie nie było możliwe.