Wydanie tymczasowe

OPINIA RZECZNIK GENERALNEJ

LAILI MEDINY

przedstawiona w dniu 28 września 2023 r.(1)

Sprawy połączone C‑309/22 i C‑310/22

Pesticide Action Network Europe (PAN Europe)

przeciwko

College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden,

przy udziale:

Adama Registrations BV (Adama),

BASF Nederland BV

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez College van Beroep voor het bedrijfsleven (Niderlandy)]

Odesłania prejudycjalne – Zbliżanie przepisów – Rozporządzenie (WE) nr 1107/2009 – Wprowadzanie do obrotu środków ochrony roślin – Ocena na potrzeby zezwolenia na wprowadzenie do obrotu – Kryteria – Właściwości zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego – Rozporządzenie (UE) 2018/605 – System przejściowy – Zastosowanie kryteriów do procedur w toku – Aktualny stan wiedzy naukowej i technicznej – Stan wiedzy naukowej i technicznej w chwili składania wniosku lub wydawania decyzji – Zasada ostrożności

1. W rozpatrywanych wnioskach o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonych przez College van Beroep voor het bedrijfsleven (sąd apelacyjny ds. postępowania administracyjnego w sprawach gospodarczych, Niderlandy) sąd odsyłający dąży do uzyskania wykładni art. 2 rozporządzenia (UE) 2018/605(2), art. 4 ust. 1 i 3 oraz art. 29 ust. 1 lit. e) rozporządzenia (WE) nr 1107/2009(3) i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”).

2. Jak zauważyła Europejska Agencja Środowiska (EEA), „zanieczyszczenie [środkami ochrony roślin (pestycydami)] powoduje utratę bioróżnorodności w Europie. Wywołuje to istotny spadek populacji owadów, co stanowi zagrożenie dla kluczowej roli, jaką odgrywają one w produkcji żywności”, a ponadto „istnieje związek między narażeniem ludzi na pestycydy chemiczne a chorobami przewlekłymi, takimi jak rak oraz choroby układu krążenia, oddechowego i nerwowego”(4). Rozpatrywane w niniejszej opinii sprawy są istotne w tym sensie, że podniesiono w nich pytanie, czy państwa członkowskie w kontekście udzielania zezwoleń na wprowadzenie środków ochrony roślin do obrotu powinny mieć możliwość uwzględnienia najnowszej wiedzy naukowej i technicznej dotyczącej oddziaływania takich środków ochrony roślin na nasze życie.

W związku z tym w ramach Europejskiego Zielonego Ładu (w szczególności strategii „Od pola do stołu”) Unia Europejska dąży do ograniczenia stosowania chemicznych środków ochrony roślin o 50 % do 2030 r., aby zapewnić „sprawiedliwy, zdrowy i przyjazny dla środowiska system żywnościowy”. Należy zauważyć w tym względzie, że w 2018 r. Parlament Europejski szacował, iż w Unii Europejskiej objętych zezwoleniem na wprowadzenie do obrotu i wprowadzonych do obrotu jest nawet 500 różnych środków ochrony roślin (pestycydów)(). To właśnie w tym kontekście postaram się ustosunkować do pytań zadanych w omawianych w niniejszej opinii odesłaniach prejudycjalnych.