Postanowienie SN z dnia 29 lutego 2024 r., sygn. III CZP 19/23

29 lutego 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Mariusz Załucki (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Jacek Grela
‎SSN Maciej Kowalski

na posiedzeniu niejawnym 29 lutego 2024 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa B. M.
‎przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
‎o ustalenie i zapłatę,
‎na skutek przedstawienia przez Sąd Apelacyjny w Warszawie
‎postanowieniem z 21 lutego 2023 r., V ACz 58/23,
‎zagadnienia prawnego:

„Czy w sprawie majątkowej, w której dochodzone są
‎w ramach żądania głównego i żądania ewentualnego roszczenia
‎o ustalenie i zapłatę:

- wartość przedmiotu sporu określa suma wartości roszczenia
‎o ustalenie i roszczenia o zapłatę, czy też wyłącznie wartość roszczenia o zapłatę?

- o wartości przedmiotu sporu decyduje zawsze wartość żądania głównego, czy też może to być wartość żądania ewentualnego, jeśli jest ona większa?”.

przekazuje zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi Sądu Najwyższego.

[SOP]

UZASADNIENIE

W uzasadnieniu przedstawionych zagadnień prawnych Sąd Apelacyjny wskazał, że zgodnie z pierwszym poglądem w razie kumulacji dwóch roszczeń o różnym charakterze prawnym roszczenie o świadczenie ma zawsze pierwszeństwo przed roszczeniem o ustalenie. W razie takiego zbiegu powództw o prawidłowym wskazaniu wartości przedmiotu sporu, a także przedmiotu zaskarżenia (w tym skargą kasacyjną), decyduje art. 19 § 1 k.p.c., a nie art. 23k.p.c. lub suma wartości obu takich żądań – art. 21 k.p.c. (postanowienie SN z 11 maja 2006 r., II PK 344/05). Sąd Apelacyjny przychylił się jednak do poglądu, że dochodzenie kilku roszczeń przeciwko temu samemu pozwanemu jest wynikiem kumulacji przedmiotowej i dla określenia wartości przedmiotu sporu i przedmiotu zaskarżenia – gdy mają charakter majątkowy – zlicza się na podstawie art. 21 k.p.c. ich wartość (postanowienia SN z 30 kwietnia 1966 r., II PZ 20/66, i z 11 lutego 2015 r., I CZ 123/14; uchwała SN z 28 stycznia 2022 r., III CZP 38/22, OSNC 2022, nr 11, poz. 103).