KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Odstępstwa

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia, Szwecja i Łotwa mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach dziko żyjącego łososia (Salmo salar) i produktów z niego otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn i/lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego łososia pochodzącego z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z niego otrzymywanych, przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia, Szwecja i Łotwa nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia, Szwecja i Łotwa przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

5. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia i Szwecja mogą zezwalać na wprowadzanie na swoje rynki dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm (Clupea harengus), dziko żyjącego golca (Salvelinus spp.), dziko żyjącego minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis) i dziko żyjącego (Salmo trutta) oraz produktów z nich otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm, dziko żyjącego golca, dziko żyjącego minoga rzecznego i dziko żyjącej troci, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z nich otrzymywanych przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia i Szwecja nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący śledź większy niż 17 cm, dziko żyjący golec, dziko żyjący minóg rzeczny i dziko żyjąca troć i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby wymienione ryby i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

6. Na zasadzie odstępstwa od art. 1 następujące państwa członkowskie mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach następujących tradycyjnie wędzonych mięs i produktów mięsnych, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium oraz wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.4, o ile produkty te są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu:

— Irlandia, Chorwacja, Cypr, Hiszpania, Polska i Portugalia: tradycyjnie wędzone mięsa i produkty mięsne,

— Łotwa: tradycyjnie wędzone mięso wieprzowe, mięso z kurczaka wędzone na gorąco, kiełbasy wędzone na gorąco i mięso zwierząt dzikich wędzone na gorąco,

— Republika Słowacka: tradycyjnie wędzone mięso solone, tradycyjnie wędzony bekon, tradycyjnie wędzona kiełbasa (klobása), przy czym „tradycyjnie wędzone” oznacza uzyskiwanie dymu poprzez palenie drewna (polan, trocin, zrębków) w wędzarni,

— Finlandia: mięsa i produkty mięsne tradycyjnie wędzone na gorąco,

— Szwecja: mięso i produkty mięsne wędzone nad żarzącym się drewnem lub innymi materiałami roślinnymi.

Wspomniane państwa członkowskie i zainteresowane podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze nadal monitorują obecność WWA w tradycyjnie wędzonych mięsach i produktach mięsnych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, i zapewniają, aby w miarę możliwości stosowano dobre praktyki wędzarnicze bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

7. Na zasadzie odstępstwa od art. 1 następujące państwa członkowskie mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach następujących tradycyjnie wędzonych ryb i produktów rybołówstwa, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium oraz wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.5, o ile produkty te są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu:

— Łotwa: ryby tradycyjnie wędzone na gorąco,

— Finlandia: małe ryby i produkty rybne z małych ryb tradycyjnie wędzone na gorąco,

— Szwecja: ryby i produkty rybne wędzone nad żarzącym się drewnem lub innymi materiałami roślinnymi.

Wspomniane państwa członkowskie i zainteresowane podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze nadal monitorują obecność WWA w tradycyjnie wędzonych rybach i produktach rybnych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, i zapewniają, aby w miarę możliwości stosowano dobre praktyki wędzarnicze bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i regularnie przekazują wyniki EFSA.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji streszczenie ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 884/2014 (⁴⁴), a indywidualne dane o występowaniu przekazują EFSA.

3. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane organizacje zawodowe przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B1 i B2 oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

4. [1] Do dnia 1 stycznia 2023 r. państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępów poczynionych w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia przetrwalnikami buławinki czerwonej i alkaloidami sporyszu w życie i produktach mielenia żyta oraz alkaloidami sporyszu w produktach mielenia ziaren jęczmienia, pszenicy, orkiszu i owsa.

Państwa członkowskie i zainteresowane strony regularnie zgłaszają do bazy danych EFSA dane dotyczące występowania przetrwalników buławinki czerwonej i alkaloidów sporyszu w życie i produktach mielenia żyta oraz alkaloidów sporyszu w produktach mielenia ziaren jęczmienia, pszenicy, orkiszu i owsa.

5. Dane o występowaniu zanieczyszczeń innych niż te, o których mowa w ust. 1–4, zgromadzone przez państwa członkowskie i zainteresowane organizacje zawodowe mogą być przekazywane do EFSA.

6. Dane o występowaniu przekazywane są EFSA w ustalonym przez EFSA formacie przekazywania danych zgodnie z wytycznymi EFSA w sprawie standardowego opisu próbek (SSD) dla żywności i paszy (⁴⁵) oraz dodatkowymi szczególnymi wymaganiami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń. Dane o występowaniu od zainteresowanych organizacji zawodowych mogą być, w razie potrzeby, przekazywane EFSA zgodnie z uproszczonym formatem przekazywania danych określonym przez EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych do obrotu przed datami, o których mowa w lit. a)– f), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

e) 1 stycznia 2012 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

f) 1 stycznia 2015 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ochratoksyny A w Capsicum spp., określonych w pkt 2.2.11 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Odstępstwa

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia, Szwecja i Łotwa mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach dziko żyjącego łososia (Salmo salar) i produktów z niego otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn i/lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego łososia pochodzącego z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z niego otrzymywanych, przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia, Szwecja i Łotwa nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia, Szwecja i Łotwa przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

5. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia i Szwecja mogą zezwalać na wprowadzanie na swoje rynki dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm (Clupea harengus), dziko żyjącego golca (Salvelinus spp.), dziko żyjącego minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis) i dziko żyjącego (Salmo trutta) oraz produktów z nich otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm, dziko żyjącego golca, dziko żyjącego minoga rzecznego i dziko żyjącej troci, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z nich otrzymywanych przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia i Szwecja nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący śledź większy niż 17 cm, dziko żyjący golec, dziko żyjący minóg rzeczny i dziko żyjąca troć i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby wymienione ryby i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

6. [1] Na zasadzie odstępstwa od art. 1 następujące państwa członkowskie mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach następujących tradycyjnie wędzonych mięs i produktów mięsnych, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium oraz wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.4, o ile produkty te są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu:

— Irlandia, Chorwacja, Cypr, Hiszpania, Polska i Portugalia: tradycyjnie wędzone mięsa i produkty mięsne,

— Łotwa: tradycyjnie wędzone mięso wieprzowe, mięso z kurczaka wędzone na gorąco, kiełbasy wędzone na gorąco i mięso zwierząt dzikich wędzone na gorąco,

— Republika Słowacka: tradycyjnie wędzone mięso solone, tradycyjnie wędzony bekon, tradycyjnie wędzona kiełbasa (klobása), przy czym „tradycyjnie wędzone” oznacza uzyskiwanie dymu poprzez palenie drewna (polan, trocin, zrębków) w wędzarni,

— Finlandia: mięsa i produkty mięsne tradycyjnie wędzone na gorąco,

— Szwecja: mięso i produkty mięsne wędzone nad żarzącym się drewnem lub innymi materiałami roślinnymi.

Wspomniane państwa członkowskie i zainteresowane podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze nadal monitorują obecność WWA w tradycyjnie wędzonych mięsach i produktach mięsnych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, i zapewniają, aby w miarę możliwości stosowano dobre praktyki wędzarnicze bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

7. [2] Na zasadzie odstępstwa od art. 1 następujące państwa członkowskie mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach następujących tradycyjnie wędzonych ryb i produktów rybołówstwa, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium oraz wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.5, o ile produkty te są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu:

— Łotwa: ryby tradycyjnie wędzone na gorąco,

— Finlandia: małe ryby i produkty rybne z małych ryb tradycyjnie wędzone na gorąco,

— Szwecja: ryby i produkty rybne wędzone nad żarzącym się drewnem lub innymi materiałami roślinnymi.

Wspomniane państwa członkowskie i zainteresowane podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze nadal monitorują obecność WWA w tradycyjnie wędzonych rybach i produktach rybnych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, i zapewniają, aby w miarę możliwości stosowano dobre praktyki wędzarnicze bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i regularnie przekazują wyniki EFSA.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji streszczenie ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 884/2014 (⁴⁴), a indywidualne dane o występowaniu przekazują EFSA.

3. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane organizacje zawodowe przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B1 i B2 oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

4. Zdecydowanie zaleca się państwom członkowskim i zainteresowanym organizacjom zawodowym monitorowanie obecności alkaloidów sporyszu w zbożach i produktach zbożowych.

Zdecydowanie zaleca się państwom członkowskim i zainteresowanym organizacjom zawodowym przekazanie EFSA swoich ustaleń dotyczących alkaloidów sporyszu w terminie do dnia 30 września 2016 r. Ustalenia te obejmują dane o występowaniu i szczegółowe informacje na temat związku między obecnością przetrwalników buławinki czerwonej a poziomem poszczególnych alkaloidów sporyszu.

Komisja udostępnia te ustalenia państwom członkowskim.

5. Dane o występowaniu zanieczyszczeń innych niż te, o których mowa w ust. 1–4, zgromadzone przez państwa członkowskie i zainteresowane organizacje zawodowe mogą być przekazywane do EFSA.

6. Dane o występowaniu przekazywane są EFSA w ustalonym przez EFSA formacie przekazywania danych zgodnie z wytycznymi EFSA w sprawie standardowego opisu próbek (SSD) dla żywności i paszy (⁴⁵) oraz dodatkowymi szczególnymi wymaganiami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń. Dane o występowaniu od zainteresowanych organizacji zawodowych mogą być, w razie potrzeby, przekazywane EFSA zgodnie z uproszczonym formatem przekazywania danych określonym przez EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych do obrotu przed datami, o których mowa w lit. a)– f), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

e) 1 stycznia 2012 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

f) 1 stycznia 2015 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ochratoksyny A w Capsicum spp., określonych w pkt 2.2.11 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Odstępstwa

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia, Szwecja i Łotwa mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach dziko żyjącego łososia (Salmo salar) i produktów z niego otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn i/lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego łososia pochodzącego z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z niego otrzymywanych, przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia, Szwecja i Łotwa nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia, Szwecja i Łotwa przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

5. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia i Szwecja mogą zezwalać na wprowadzanie na swoje rynki dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm (Clupea harengus), dziko żyjącego golca (Salvelinus spp.), dziko żyjącego minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis) i dziko żyjącego (Salmo trutta) oraz produktów z nich otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm, dziko żyjącego golca, dziko żyjącego minoga rzecznego i dziko żyjącej troci, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z nich otrzymywanych przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia i Szwecja nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący śledź większy niż 17 cm, dziko żyjący golec, dziko żyjący minóg rzeczny i dziko żyjąca troć i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby wymienione ryby i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

6. Na zasadzie odstępstwa od art. 1 Irlandia, Hiszpania, Chorwacja, Cypr, Łotwa, Polska, Portugalia, Rumunia, Republika Słowacka, Finlandia, Szwecja oraz Zjednoczone Królestwo mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach mięsa wędzonego tradycyjnie i produktów mięsnych wędzonych tradycyjnie, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium, wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.4, o ile produkty te są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu.

Wymienione państwa członkowskie kontynuują monitorowanie obecności WWA w mięsie wędzonym tradycyjnie i produktach mięsnych wędzonych tradycyjnie oraz ustanawiają w możliwych przypadkach programy mające na celu wprowadzenie dobrych praktyk wędzarniczych, w zakresie wykonalnym z ekonomicznego punktu widzenia i możliwym bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

Przed upływem 3 lat od rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia dokonuje się, na podstawie wszelkich dostępnych informacji, ponownej oceny sytuacji w celu stworzenia wykazu wędzonych mięs i produktów mięsnych, w odniesieniu do których odstępstwo dotyczące lokalnej produkcji i konsumpcji ustanowione będzie bezterminowo.

7. Na zasadzie odstępstwa od art. 1 Irlandia, Łotwa, Rumunia, Finlandia, Szwecja oraz Zjednoczone Królestwo mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach ryb i produktów rybołówstwa wędzonych tradycyjnie, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium, wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.5, o ile te wędzone produkty są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu.

Wymienione państwa członkowskie kontynuują monitorowanie obecności WWA w rybach i produktach rybołówstwa wędzonych tradycyjnie oraz ustanawiają w możliwych przypadkach programy mające na celu wprowadzenie dobrych praktyk wędzarniczych, w zakresie wykonalnym z ekonomicznego punktu widzenia i możliwym bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

Przed upływem 3 lat od rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia dokonuje się, na podstawie wszelkich dostępnych informacji, ponownej oceny sytuacji w celu stworzenia wykazu wędzonych ryb i produktów rybołówstwa, w odniesieniu do których odstępstwo dotyczące lokalnej produkcji i konsumpcji ustanowione będzie bezterminowo.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

[1] 1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i regularnie przekazują wyniki EFSA.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji streszczenie ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 884/2014 (⁴⁴), a indywidualne dane o występowaniu przekazują EFSA.

3. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane organizacje zawodowe przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B1 i B2 oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

4. Zdecydowanie zaleca się państwom członkowskim i zainteresowanym organizacjom zawodowym monitorowanie obecności alkaloidów sporyszu w zbożach i produktach zbożowych.

Zdecydowanie zaleca się państwom członkowskim i zainteresowanym organizacjom zawodowym przekazanie EFSA swoich ustaleń dotyczących alkaloidów sporyszu w terminie do dnia 30 września 2016 r. Ustalenia te obejmują dane o występowaniu i szczegółowe informacje na temat związku między obecnością przetrwalników buławinki czerwonej a poziomem poszczególnych alkaloidów sporyszu.

Komisja udostępnia te ustalenia państwom członkowskim.

5. Dane o występowaniu zanieczyszczeń innych niż te, o których mowa w ust. 1–4, zgromadzone przez państwa członkowskie i zainteresowane organizacje zawodowe mogą być przekazywane do EFSA.

6. Dane o występowaniu przekazywane są EFSA w ustalonym przez EFSA formacie przekazywania danych zgodnie z wytycznymi EFSA w sprawie standardowego opisu próbek (SSD) dla żywności i paszy (⁴⁵) oraz dodatkowymi szczególnymi wymaganiami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości w odniesieniu do poszczególnych zanieczyszczeń. Dane o występowaniu od zainteresowanych organizacji zawodowych mogą być, w razie potrzeby, przekazywane EFSA zgodnie z uproszczonym formatem przekazywania danych określonym przez EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych do obrotu przed datami, o których mowa w lit. a)– f), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

e) 1 stycznia 2012 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

f) 1 stycznia 2015 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ochratoksyny A w Capsicum spp., określonych w pkt 2.2.11 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Odstępstwa

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia, Szwecja i Łotwa mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach dziko żyjącego łososia (Salmo salar) i produktów z niego otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn i/lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego łososia pochodzącego z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z niego otrzymywanych, przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia, Szwecja i Łotwa nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia, Szwecja i Łotwa przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

5. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia i Szwecja mogą zezwalać na wprowadzanie na swoje rynki dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm (Clupea harengus), dziko żyjącego golca (Salvelinus spp.), dziko żyjącego minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis) i dziko żyjącego (Salmo trutta) oraz produktów z nich otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm, dziko żyjącego golca, dziko żyjącego minoga rzecznego i dziko żyjącej troci, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z nich otrzymywanych przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia i Szwecja nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący śledź większy niż 17 cm, dziko żyjący golec, dziko żyjący minóg rzeczny i dziko żyjąca troć i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby wymienione ryby i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

6. [1] Na zasadzie odstępstwa od art. 1 Irlandia, Hiszpania, Chorwacja, Cypr, Łotwa, Polska, Portugalia, Rumunia, Republika Słowacka, Finlandia, Szwecja oraz Zjednoczone Królestwo mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach mięsa wędzonego tradycyjnie i produktów mięsnych wędzonych tradycyjnie, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium, wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.4, o ile produkty te są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu.

Wymienione państwa członkowskie kontynuują monitorowanie obecności WWA w mięsie wędzonym tradycyjnie i produktach mięsnych wędzonych tradycyjnie oraz ustanawiają w możliwych przypadkach programy mające na celu wprowadzenie dobrych praktyk wędzarniczych, w zakresie wykonalnym z ekonomicznego punktu widzenia i możliwym bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

Przed upływem 3 lat od rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia dokonuje się, na podstawie wszelkich dostępnych informacji, ponownej oceny sytuacji w celu stworzenia wykazu wędzonych mięs i produktów mięsnych, w odniesieniu do których odstępstwo dotyczące lokalnej produkcji i konsumpcji ustanowione będzie bezterminowo.

7. [2] Na zasadzie odstępstwa od art. 1 Irlandia, Łotwa, Rumunia, Finlandia, Szwecja oraz Zjednoczone Królestwo mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach ryb i produktów rybołówstwa wędzonych tradycyjnie, wędzonych na swoim terytorium i przeznaczonych do spożycia na swoim terytorium, wykazujących poziomy WWA wyższe od poziomów określonych w załączniku pkt 6.1.5, o ile te wędzone produkty są zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami stosowanymi przed dniem 1 września 2014 r., tj. 5,0 μg/kg w odniesieniu do benzo(a)pirenu oraz 30,0 μg/kg w odniesieniu do sumy benzo(a)pirenu, benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu i chryzenu.

Wymienione państwa członkowskie kontynuują monitorowanie obecności WWA w rybach i produktach rybołówstwa wędzonych tradycyjnie oraz ustanawiają w możliwych przypadkach programy mające na celu wprowadzenie dobrych praktyk wędzarniczych, w zakresie wykonalnym z ekonomicznego punktu widzenia i możliwym bez utraty typowych właściwości organoleptycznych tych produktów.

Przed upływem 3 lat od rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia dokonuje się, na podstawie wszelkich dostępnych informacji, ponownej oceny sytuacji w celu stworzenia wykazu wędzonych ryb i produktów rybołówstwa, w odniesieniu do których odstępstwo dotyczące lokalnej produkcji i konsumpcji ustanowione będzie bezterminowo.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i regularnie przekazują wyniki EFSA.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

3. Państwa członkowskie przedkładają Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1152/2009 (⁴⁴). Państwa członkowskie powinny przedkładać EFSA sprawozdania na temat ustaleń dotyczących furanu, karbaminianu etylu, substancji perfluoroalkilowych i akrylamidu otrzymanych zgodnie z zaleceniami Komisji 2007/196/WE (⁴⁵), 2010/133/UE (⁴⁶), 2010/161/UE (⁴⁷) i 2010/307/UE (⁴⁸).

4. Dane o występowaniu zanieczyszczeń zbierane przez państwa członkowskie powinny być w stosownych przypadkach przekazywane również do EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych do obrotu przed datami, o których mowa w lit. a)– f), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

e) 1 stycznia 2012 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

f) 1 stycznia 2015 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ochratoksyny A w Capsicum spp., określonych w pkt 2.2.11 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Odstępstwa

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia, Szwecja i Łotwa mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach dziko żyjącego łososia (Salmo salar) i produktów z niego otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn i/lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego łososia pochodzącego z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z niego otrzymywanych, przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia, Szwecja i Łotwa nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia, Szwecja i Łotwa przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

5. W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia i Szwecja mogą zezwalać na wprowadzanie na swoje rynki dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm (Clupea harengus), dziko żyjącego golca (Salvelinus spp.), dziko żyjącego minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis) i dziko żyjącego (Salmo trutta) oraz produktów z nich otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm, dziko żyjącego golca, dziko żyjącego minoga rzecznego i dziko żyjącej troci, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z nich otrzymywanych przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia i Szwecja nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący śledź większy niż 17 cm, dziko żyjący golec, dziko żyjący minóg rzeczny i dziko żyjąca troć i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby wymienione ryby i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i regularnie przekazują wyniki EFSA.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

3. Państwa członkowskie przedkładają Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1152/2009 (⁴⁴). Państwa członkowskie powinny przedkładać EFSA sprawozdania na temat ustaleń dotyczących furanu, karbaminianu etylu, substancji perfluoroalkilowych i akrylamidu otrzymanych zgodnie z zaleceniami Komisji 2007/196/WE (⁴⁵), 2010/133/UE (⁴⁶), 2010/161/UE (⁴⁷) i 2010/307/UE (⁴⁸).

4. Dane o występowaniu zanieczyszczeń zbierane przez państwa członkowskie powinny być w stosownych przypadkach przekazywane również do EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych do obrotu przed datami, o których mowa w lit. a)– f), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu: [1]

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

e) [2] 1 stycznia 2012 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika;

f) [3] 1 stycznia 2015 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ochratoksyny A w Capsicum spp., określonych w pkt 2.2.11 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Odstępstwa [1]

1. [2] (skreślony).

2. [3] (skreślony).

3. [4] (skreślony).

4. [5] W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia, Szwecja i Łotwa mogą zezwalać na wprowadzanie do obrotu na swoich rynkach dziko żyjącego łososia (Salmo salar) i produktów z niego otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn i/lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego łososia pochodzącego z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z niego otrzymywanych, przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia, Szwecja i Łotwa nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia, Szwecja i Łotwa przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby dziko żyjący łosoś i produkty z niego otrzymywane niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

5. [6] W drodze odstępstwa od art. 1 Finlandia i Szwecja mogą zezwalać na wprowadzanie na swoje rynki dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm (Clupea harengus), dziko żyjącego golca (Salvelinus spp.), dziko żyjącego minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis) i dziko żyjącego (Salmo trutta) oraz produktów z nich otrzymywanych, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn lub PCB o działaniu podobnym do dioksyn lub PCB o działaniu niepodobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony zostanie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia dziko żyjącego śledzia większego niż 17 cm, dziko żyjącego golca, dziko żyjącego minoga rzecznego i dziko żyjącej troci, pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz produktów z nich otrzymywanych przez wskazane najbardziej narażone grupy ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia.

Finlandia i Szwecja nadal stosują niezbędne środki w celu dopilnowania, aby dziko żyjący śledź większy niż 17 cm, dziko żyjący golec, dziko żyjący minóg rzeczny i dziko żyjąca troć i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania dotyczące środków, które przedsięwzięły, aby skutecznie informować wskazane najbardziej narażone grupy ludności o zaleceniach żywieniowych oraz dopilnować, aby wymienione ryby i produkty z nich otrzymywane, niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami nie były wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Przedkładają także dowody skuteczności tych środków.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. [7] Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i regularnie przekazują wyniki EFSA.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

3. Państwa członkowskie przedkładają Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1152/2009 (⁴⁴). Państwa członkowskie powinny przedkładać EFSA sprawozdania na temat ustaleń dotyczących furanu, karbaminianu etylu, substancji perfluoroalkilowych i akrylamidu otrzymanych zgodnie z zaleceniami Komisji 2007/196/WE (⁴⁵), 2010/133/UE (⁴⁶), 2010/161/UE (⁴⁷) i 2010/307/UE (⁴⁸).

4. Dane o występowaniu zanieczyszczeń zbierane przez państwa członkowskie powinny być w stosownych przypadkach przekazywane również do EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych na rynek przed datami, o których mowa w lit. a)-d), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Czasowe odstępstwa

1. W drodze odstępstwa od art. 1, Belgia, Irlandia, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżego szpinaku uprawianego i przeznaczonego do spożycia na ich terytorium, w którym poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.1 załącznika.

2. W drodze odstępstwa od art. 1, Irlandia i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na ich terytorium i zbieranej przez cały rok, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

3. W drodze odstępstwa od art. 1, Francja może do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na jej terytorium, zbieranej w okresie od 1 października do 31 marca, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

4. W drodze odstępstwa od art. 1, Finlandia i Szwecja mogą do dnia 31 grudnia 2011 r. zezwalać na wprowadzanie na ich rynki łososia (Salmo salar), śledzia (Clupea harengus), minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis), troci (Salmo trutta), pstrąga (Salvelinus spp.) oraz sielawy (Coregonus albula), pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub sumy poziomów dioksyn i popichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony będzie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez wskazanie najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Do dnia 31 marca każdego roku Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania z wynikami monitorowania przez nie poziomu dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego w roku poprzednim oraz informują o podjętych środkach mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn obecne w rybach z regionu Morza Bałtyckiego.

Finlandia i Szwecja nadal stosują środki mające zapewnić, że ryby i produkty rybne niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie są wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i przekazują wyniki Komisji do dnia 30 czerwca każdego roku. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

2. [1] Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępnia te wyniki państwom członkowskim. Powiązane dane o występowaniu przekazywane są EFSA.

3. [2] Państwa członkowskie przedkładają Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn i otrzymanych zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1152/2009 (⁴⁴). Państwa członkowskie powinny przedkładać EFSA sprawozdania na temat ustaleń dotyczących furanu, karbaminianu etylu, substancji perfluoroalkilowych i akrylamidu otrzymanych zgodnie z zaleceniami Komisji 2007/196/WE (⁴⁵), 2010/133/UE (⁴⁶), 2010/161/UE (⁴⁷) i 2010/307/UE (⁴⁸).

4. [3] Dane o występowaniu zanieczyszczeń zbierane przez państwa członkowskie powinny być w stosownych przypadkach przekazywane również do EFSA.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych na rynek przed datami, o których mowa w lit. a)-d), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzeszków ziemnych, innych nasion oleistych, orzechów z drzew orzechowych, suszonych owoców, ryżu i kukurydzy

[1] Orzechy arachidowe (orzeszki ziemne), inne nasiona oleiste, orzechy z drzew orzechowych, suszone owoce, ryż i kukurydza niespełniające wymogów dotyczących odpowiednich najwyższych dopuszczalnych poziomów aflatoksyn ustanowionych w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika mogą być wprowadzane do obrotu, pod warunkiem że te środki spożywcze:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) spełniają wymogi dotyczące właściwych najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.1.9 i 2.1.12 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5, 2.1.6, 2.1.7, 2.1.8, 2.1.10 i 2.1.11 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego produkt należy poddać sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zanieczyszczenia aflatoksynami”. Powyższa informacja powinna się znajdować na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/partii powinien być naniesiony w sposób trwały na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych, ich produktów pochodnych i zbóż

[2] Na oznakowaniu każdego opakowania, skrzynki itp. i na oryginalnym dokumencie towarzyszącym musi znajdować się wyraźna informacja o zamierzonym przeznaczeniu środków spożywczych. Dokument towarzyszący musi w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez zamieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, pudełku itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z zamierzonym przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.5 i 2.1.11 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych do obrotu orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych), innych nasion oleistych i ich produktów pochodnych oraz zbóż.

W odniesieniu do odstępstwa dotyczącego orzechów arachidowych (orzeszków ziemnych) i innych nasion oleistych przeznaczonych do tłoczenia oleju oraz w kwestii zastosowania najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w pkt 2.1.1 załącznika odstępstwo dotyczy jedynie przesyłek, które są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt należy poddać procesowi tłoczenia oleju w celu produkcji rafinowanego oleju roślinnego”. Powyższa informacja znajduje się na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. i na dokumencie (dokumentach) towarzyszącym(-ych). Miejscem przeznaczenia musi być tłocznia.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Czasowe odstępstwa

1. W drodze odstępstwa od art. 1, Belgia, Irlandia, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżego szpinaku uprawianego i przeznaczonego do spożycia na ich terytorium, w którym poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.1 załącznika.

2. W drodze odstępstwa od art. 1, Irlandia i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na ich terytorium i zbieranej przez cały rok, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

3. W drodze odstępstwa od art. 1, Francja może do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na jej terytorium, zbieranej w okresie od 1 października do 31 marca, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

4. W drodze odstępstwa od art. 1, Finlandia i Szwecja mogą do dnia 31 grudnia 2011 r. zezwalać na wprowadzanie na ich rynki łososia (Salmo salar), śledzia (Clupea harengus), minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis), troci (Salmo trutta), pstrąga (Salvelinus spp.) oraz sielawy (Coregonus albula), pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub sumy poziomów dioksyn i popichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony będzie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez wskazanie najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Do dnia 31 marca każdego roku Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania z wynikami monitorowania przez nie poziomu dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego w roku poprzednim oraz informują o podjętych środkach mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn obecne w rybach z regionu Morza Bałtyckiego.

Finlandia i Szwecja nadal stosują środki mające zapewnić, że ryby i produkty rybne niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie są wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i przekazują wyniki Komisji do dnia 30 czerwca każdego roku. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń obejmujących dane dotyczące występowania oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

3. Państwa członkowskie powinny przedkładać Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn, dioksyn, polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określone w decyzji Komisji 2006/504/WE (⁴⁴) oraz zaleceniu Komisji 2006/794/WE (⁴⁵). Państwa członkowskie powinny przedkładać EFSA sprawozdania na temat ustaleń dotyczących akrylamidu i furanu zgodnie z zaleceniem Komisji 2007/196/WE(⁴⁶) oraz zaleceniem Komisji 2007/331/WE (⁴⁷).

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych na rynek przed datami, o których mowa w lit. a)-d), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych, orzechów, suszonych owoców i kukurydzy

Orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydza niezgodne z właściwymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami aflatoksyn ustanowionymi w pkt 2.1.3, 2.1.5, i 2.1.6 załącznika mogą być wprowadzane na rynek, pod warunkiem że:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) są zgodne z właściwymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.4 i 2.1.7 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt. 2.1.3, 2.1.5 i 2.1.6 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt, przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego, musi być poddany sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zawartości aflatoksyn”. Powyższa informacja powinna się znajdować na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/ partii powinien być trwale umieszczony na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych, produktów z nich otrzymywanych i zbóż

Na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym powinna się znajdować wyraźna informacja o ich przeznaczeniu. Dokument towarzyszący powinien w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez umieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, skrzynce itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.3 i 2.1.6 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych na rynek orzechów arachidowych, produktów z nich otrzymywanych i zbóż.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Czasowe odstępstwa

1. W drodze odstępstwa od art. 1, Belgia, Irlandia, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżego szpinaku uprawianego i przeznaczonego do spożycia na ich terytorium, w którym poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.1 załącznika.

2. W drodze odstępstwa od art. 1, Irlandia i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na ich terytorium i zbieranej przez cały rok, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

3. W drodze odstępstwa od art. 1, Francja może do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na jej terytorium, zbieranej w okresie od 1 października do 31 marca, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

4. W drodze odstępstwa od art. 1, Finlandia i Szwecja mogą do dnia 31 grudnia 2011 r. zezwalać na wprowadzanie na ich rynki łososia (Salmo salar), śledzia (Clupea harengus), minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis), troci (Salmo trutta), pstrąga (Salvelinus spp.) oraz sielawy (Coregonus albula), pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub sumy poziomów dioksyn i popichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony będzie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez wskazanie najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Do dnia 31 marca każdego roku Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania z wynikami monitorowania przez nie poziomu dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego w roku poprzednim oraz informują o podjętych środkach mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn obecne w rybach z regionu Morza Bałtyckiego.

Finlandia i Szwecja nadal stosują środki mające zapewnić, że ryby i produkty rybne niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie są wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i przekazują wyniki Komisji do dnia 30 czerwca każdego roku. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń obejmujących dane dotyczące występowania oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

3. [1] Państwa członkowskie powinny przedkładać Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn, dioksyn, polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu niepodobnym do dioksyn, określone w decyzji Komisji 2006/504/WE (⁴⁴) oraz zaleceniu Komisji 2006/794/WE (⁴⁵). Państwa członkowskie powinny przedkładać EFSA sprawozdania na temat ustaleń dotyczących akrylamidu i furanu zgodnie z zaleceniem Komisji 2007/196/WE(⁴⁶) oraz zaleceniem Komisji 2007/331/WE (⁴⁷).

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych na rynek przed datami, o których mowa w lit. a)-d), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

(49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych, orzechów, suszonych owoców i kukurydzy

Orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydza niezgodne z właściwymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami aflatoksyn ustanowionymi w pkt 2.1.3, 2.1.5, i 2.1.6 załącznika mogą być wprowadzane na rynek, pod warunkiem że:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) są zgodne z właściwymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.4 i 2.1.7 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt. 2.1.3, 2.1.5 i 2.1.6 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt, przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego, musi być poddany sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zawartości aflatoksyn”. Powyższa informacja powinna się znajdować na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/ partii powinien być trwale umieszczony na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych, produktów z nich otrzymywanych i zbóż

Na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym powinna się znajdować wyraźna informacja o ich przeznaczeniu. Dokument towarzyszący powinien w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez umieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, skrzynce itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.3 i 2.1.6 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych na rynek orzechów arachidowych, produktów z nich otrzymywanych i zbóż.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Czasowe odstępstwa

1. W drodze odstępstwa od art. 1, Belgia, Irlandia, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżego szpinaku uprawianego i przeznaczonego do spożycia na ich terytorium, w którym poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.1 załącznika.

2. W drodze odstępstwa od art. 1, Irlandia i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na ich terytorium i zbieranej przez cały rok, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

3. W drodze odstępstwa od art. 1, Francja może do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na jej terytorium, zbieranej w okresie od 1 października do 31 marca, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

4. W drodze odstępstwa od art. 1, Finlandia i Szwecja mogą do dnia 31 grudnia 2011 r. zezwalać na wprowadzanie na ich rynki łososia (Salmo salar), śledzia (Clupea harengus), minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis), troci (Salmo trutta), pstrąga (Salvelinus spp.) oraz sielawy (Coregonus albula), pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub sumy poziomów dioksyn i popichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony będzie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez wskazanie najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Do dnia 31 marca każdego roku Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania z wynikami monitorowania przez nie poziomu dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego w roku poprzednim oraz informują o podjętych środkach mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn obecne w rybach z regionu Morza Bałtyckiego.

Finlandia i Szwecja nadal stosują środki mające zapewnić, że ryby i produkty rybne niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie są wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i przekazują wyniki Komisji do dnia 30 czerwca każdego roku. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń obejmujących dane dotyczące występowania oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

3. Państwa członkowskie powinny przedkładać Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn, dioksyn, polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, określone w decyzji Komisji 2006/504/WE (⁴⁴), zaleceniu Komisji 2006/794/WE (⁴⁵) oraz zaleceniu Komisji 2005/108/WE (⁴⁶).

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych na rynek przed datami, o których mowa w lit. a)-d), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) [1] 1 października 2007 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.3, 2.4.8, 2.4.9, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6, 2.5.8, 2.5.9 i 2.5.10 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności (¹), w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (²) było wielokrotnie i w sposób znaczący zmieniane. Konieczna jest kolejna zmiana najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych w celu uwzględnienia nowych informacji i zmian zawartych w Kodeksie żywnościowym (Codex Alimentarius). Jednocześnie tekst należy, w odpowiednich przypadkach, uczynić bardziej zrozumiałym. Należy zatem zastąpić rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

(2) Dla ochrony zdrowia publicznego jest rzeczą zasadniczą, by zanieczyszczenia te nie przekraczały poziomów, które są dopuszczalne z toksykologicznego punktu widzenia.

(3) Z uwagi na różnice w ustawodawstwie poszczególnych państw członkowskich oraz wiążące się z tym ryzyko zakłócenia konkurencji niezbędne jest wprowadzenie środków wspólnotowych w odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń w celu zapewnienia jednolitości rynku przy poszanowaniu zasady proporcjonalności.

(4) Najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być określone na możliwie rygorystycznym poziomie, który jest rozsądnie osiągalny przy zastosowaniu dobrej praktyki rolniczej, w zakresie rybołówstwa i produkcji, oraz z uwzględnieniem ryzyka związanego z konsumpcją żywności. W przypadku zanieczyszczeń uznanych za genotoksyczne substancje rakotwórcze lub w przypadkach, gdy aktualne narażenie ludności lub najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności jest bliskie czy też przekracza tolerowane pobranie, najwyższe poziomy powinny być określone na najniższym rozsądnie osiągalnym poziomie (ALARA). Takie podejście zapewni, że przedsiębiorcy branży żywnościowej będą stosować środki mające w jak największym stopniu zapobiegać zanieczyszczeniom i je ograniczać w celu ochrony zdrowia publicznego. Ponadto, dla ochrony zdrowia niemowląt i małych dzieci, grupy szczególnie wrażliwej, właściwe jest ustalenie najniższych dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń, które można osiągnąć poprzez staranny dobór surowców stosowanych do produkcji żywności dla niemowląt i małych dzieci. Staranny dobór surowców jest także właściwy w przypadku produkcji niektórych specjalnych środków spożywczych, takich jak otręby przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

(5) Aby najwyższe dopuszczalne poziomy mogły mieć zastosowanie do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych, w przypadku gdy na szczeblu wspólnotowym nie ma ustalonych najwyższych dopuszczalnych poziomów, przedsiębiorcy branży spożywczej powinni udostępnić konkretne współczynniki zatężenia i rozcieńczenia wraz z właściwymi danymi doświadczalnymi uzasadniającymi te proponowane współczynniki.

(6) W celu zapewnienia skutecznej ochrony zdrowia publicznego, do obrotu handlowego nie mogą być wprowadzane ani same produkty zawierające zanieczyszczenia w ilościach przekraczających najwyższe dopuszczalne poziomy, ani mieszaniny tych produktów z innymi środkami spożywczymi; produkty te nie mogą też być stosowane jako składniki innych środków spożywczych.

(7) Uznaje się, że sortowanie lub inne metody fizycznej obróbki umożliwiają zmniejszenie zawartości aflatoksyn w przesyłkach zawierających orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydzę. W celu zminimalizowania wpływu na handel właściwe jest dopuszczenie wyższej zawartości aflatoksyn w tych produktach, które nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi, lub też użycia jako składnik środka spożywczego. W takich przypadkach najwyższe dopuszczalne poziomy aflatoksyn powinny być ustalane przy uwzględnieniu skuteczności wspomnianej powyżej obróbki w zmniejszaniu zawartości aflatoksyn w orzechach arachidowych, orzechach, suszonych owocach i kukurydzy, na poziomach poniżej najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla tych produktów przeznaczonych do spożycia przez ludzi lub do zastosowania jako składniki w środkach spożywczych.

(8) Aby umożliwić skuteczne egzekwowanie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w niektórych środkach spożywczych, należy dla tych przypadków wprowadzić odpowiednie przepisy dotyczące etykietowania.

(9) Z uwagi na warunki klimatyczne panujące w niektórych państwach członkowskich trudno jest zagwarantować, że najwyższe dopuszczalne poziomy dla świeżej sałaty i świeżego szpinaku nie zostaną przekroczone. Należy zezwolić tym państwom członkowskim na okres tymczasowy, w którym dopuszczalne byłoby wprowadzanie na rynek świeżej sałaty i świeżego szpinaku przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których zawartość azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy. Producenci sałaty i szpinaku mający siedzibę w państwach członkowskich, które udzieliły wspomnianych powyżej zezwoleń, powinni stopniowo zmieniać metody uprawy poprzez stosowanie dobrych praktyk rolniczych, zalecanych na poziomie krajowym.

(10) Niektóre gatunki ryb pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego mogą zawierać znaczne poziomy dioksyn i polichlorowanych bifenyli (PBC) o działaniu podobnym do dioksyn. Znacząca część tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego nie będzie spełniała wymagań w zakresie najwyższych dopuszczonych poziomów i tym samym nie będzie mogła być spożywana. Są powody, by przypuszczać, że wykluczenie ryb z diety może mieć negatywny wpływ na zdrowie w regionie Morza Bałtyckiego.

(11) W Szwecji i Finlandii obowiązuje system zapewniający, że konsumenci są w pełni poinformowani o zaleceniach dietetycznych dotyczących ograniczeń konsumpcji ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez określone, najbardziej wrażliwe na skutki narażenia grupy ludności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Dlatego też należy przyznać odstępstwo Finlandii i Szwecji pozwalające przez okres tymczasowy na wprowadzanie do obrotu na ich terytorium niektórych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego, przeznaczonych do spożycia przez ludzi i zawierających dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn na wyższym poziomie niż jest to przewidziane w niniejszym rozporządzeniu. Konieczne jest wprowadzenie środków mających zagwarantować, że ryby oraz produkty rybne niespełniające wymagań w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów nie będą przedmiotem obrotu handlowego w innych państwach członkowskich. Finlandia i Szwecja będą przedkładać Komisji coroczne sprawozdania dotyczące monitorowania przez nie zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego oraz środków mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn z regionu Morza Bałtyckiego.

(12) W celu zapewnienia jednolitego wykonywania przepisów o najwyższych dopuszczalnych poziomach właściwe organy muszą stosować te same kryteria dotyczące pobierania próbek oraz te same kryteria przeprowadzania badań analitycznych w całej Wspólnocie. Istotne jest również to, aby wyniki badań analitycznych były przekazywane i interpretowane w sposób jednolity. Środki dotyczące pobierania próbek i wykonywania analiz określone w niniejszym rozporządzeniu przewidują jednolite zasady dotyczące przekazywania wyników i ich interpretacji.

(13) W odniesieniu do niektórych zanieczyszczeń państwa członkowskie i zainteresowane strony powinny monitorować i przekazywać Komisji informacje o poziomach zanieczyszczeń, jak również o postępach poczynionych w zakresie wdrażania środków zapobiegawczych, tak aby Komisja mogła ocenić, czy należy zmienić obowiązujące środki, czy też przyjąć dodatkowe środki.

(14) Każdy najwyższy dopuszczalny poziom przyjęty na poziomie wspólnotowym może podlegać przeglądowi w celu uwzględnienia postępu naukowo-technicznego i ulepszeń w dobrych praktykach w sektorze rolnym, rybołówstwa i produkcji.

(15) Otręby i zarodki mogą być produkowane do bezpośredniego spożycia przez ludzi, dlatego też należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy deoksyniwalenolu i zearalenonu w tych produktach.

(16) W Kodeksie żywnościowym ustanowiono ostatnio najwyższy dopuszczalny poziom ołowiu w rybach, który przyjęła Wspólnota. Należy zatem odpowiednio zmienić obowiązujące obecnie przepisy regulujące zawartość ołowiu w rybach.

(17) Rozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (³) definiuje środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego, należy więc odpowiednio zmienić zapisy mówiące o środkach spożywczych pochodzenia zwierzęcego, stosownie do terminologii użytej w tym rozporządzeniu.

(18) Należy wprowadzić zapis mówiący o tym, że najwyższe dopuszczalne poziomy zanieczyszczeń nie mają zastosowania do tych środków spożywczych, które zostały w sposób zgodny z prawem wprowadzone na rynek przed datą, od której mają zastosowanie te poziomy.

(19) Jeśli chodzi o azotany, głównym źródłem ich spożycia przez ludzi są warzywa. Komitet Naukowy ds. Żywności (SCF) stwierdził w swej opinii z dnia 22 września 1995 r. (⁴), że łączne spożycie azotanów jest zazwyczaj dużo niższe od akceptowanego dziennego pobrania (ADI) wynoszącego 3,65 mg/kg masy ciała. Zaleca się jednakże podjęcie dalszych starań w celu zmniejszenia narażenia na spożycie azotanów zawartych w żywności i w wodzie.

(20) Z uwagi na fakt, iż warunki klimatyczne mają istotny wpływ na poziom zawartości azotanów w niektórych warzywach, takich jak sałata czy szpinak, należy ustanowić różne najwyższe dopuszczalne poziomy w zależności od pory roku.

(21) Jeśli chodzi o aflatoksyny, Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii z dnia 23 września 1994 r., że aflotoksyny są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi (⁵). W oparciu o tę opinię należy ograniczyć łączną zawartość aflatoksyn w żywności (suma aflatoksyn B₁, B₂, G₁ i G₂), jak również zawartość samej aflatoksyny B₁ z uwagi na fakt, iż aflatoksyna B₁ jest zdecydowanie najbardziej toksyczna z tych zwiazków. W przypadku zawartości aflatoksyny M₁ w żywności dla niemowląt i małych dzieci należy rozważyć ewentualne zmniejszenie obecnego najwyższego dopuszczalnego poziomu w świetle zmian w procedurach analitycznych.

(22) Jeśli chodzi o ochratoksynę A (OTA), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał opinię w dniu 17 września 1998 r. (⁶). Przeprowadzono ocenę spożycia w żywności OTA przez ludność Wspólnoty (⁷) w ramach dyrektywy Rady 93/5/EWG z dnia 25 lutego 1993 r. w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności (⁸) (SCOOP). Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjął w dniu 4 kwietnia 2006 r., na wniosek Komisji, uaktualnioną opinię naukową dotyczącą zawartości ochratoksyny A w żywności (⁹), w oparciu o nowe informacje naukowe ustanowił tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) na poziomie 120 ng/kg masy ciała.

(23) W oparciu o te opinie należy ustalić najwyższe dopuszczalne poziomy dla zbóż, produktów zbożowych, suszonych owoców winorośli, palonej kawy, wina, soku winogronowego i żywności dla niemowląt i małych dzieci, z uwagi na fakt, iż wszystkie wymienione powyżej produkty w sposób znaczący przyczyniają się do narażenia ludzi na OTA lub do narażenia najbardziej narażonych grup konsumentów, takich jak dzieci.

(24) W świetle najnowszych opinii naukowych EFSA zostanie rozważona zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu OTA w środkach spożywczych, takich jak suszone owoce, inne niż suszone owoce winorośli, kakao i produkty z kakao, przyprawy, produkty mięsne, zielona kawa, piwo i lukrecja, jak również przegląd obowiązujących obecnie najwyższych dopuszczalnych poziomów, w szczególności dla zawartości OTA w suszonych owocach winorośli i soku winogronowym.

(25) Jeśli chodzi o patulinę, Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził na posiedzeniu w dniu 8 marca 2000 r. tymczasowe najwyższe tolerowane dzienne pobranie (PMTDI) patuliny na poziomie 0,4 μg/kg masy ciała (¹⁰).

(26) W 2001 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG przeprowadzono zadanie SCOOP „Ocena pobrania z dietą patuliny przez ludność państw członkowskich UE” (¹¹).

(27) W oparciu o tę ocenę oraz biorąc pod uwagę PMTDI, należy wprowadzić najwyższy dopuszczalny poziom zawartości patuliny w niektórych środkach spożywczych w celu ochrony konsumentów przed niedopuszczalnym zanieczyszczeniem. Te najwyższe dopuszczalne poziomy powinny być poddane przeglądowi i, w razie konieczności, zmniejszone przy uwzględnieniu postępu naukowo-technicznego oraz wdrożenia zalecenia Komisji 2003/598/WE z dnia 11 sierpnia 2003 r. w sprawie obniżenia zanieczyszczenia patuliną soku jabłkowego i składników soku jabłkowego w innych napojach (¹²).

(28) Jeśli chodzi o toksyny Fusarium, Komitet Naukowy ds. Żywności przyjął kilka opinii zawierających ocenę deoksyniwalenolu w grudniu 1999 r. (¹³), ustanawiając tolerowane dzienne pobranie (TDI) na poziomie 1 ug/kg masy ciała, zearalenonu w czerwcu 2000 r. (¹⁴), ustanawiając TDI na poziomie 0,2 μg/kg masy ciała, fumonizyny w październiku 2000 r. (¹⁵) (uaktualniona w kwietniu 2003 r.) (¹⁶), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 2 μg/kg masy ciała, niwalenolu w październiku 2000 r. (¹⁷), ustanawiając tymczasowe TDI na poziomie 0,7 μg/kg masy ciała, toksyny T-2 i HT-2 w maju 2001 r. (¹⁸), ustanawiając łączną tymczasową TDI na poziomie 0,06 μg/kg masy ciała oraz trichotecenów, jako grupy, w lutym 2002 r. (¹⁹).

(29) We wrześniu 2003 r. przeprowadzono i sfinalizowano, w ramach dyrektywy 93/5/EWG, zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu toksyn Fusarium w żywności i ocena ich spożycia w żywności przez ludność państw członkowskich UE” (²⁰).

(30) W oparciu o opinie naukowe oraz ocenę spożycia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla deoksyniwalenolu, zearalenonu oraz fumonizyn. Jeśli chodzi o fumonizyny, wyniki kontroli monitoringu ostatnich zbiorów wskazują, że kukurydza i produkty z kukurydzy mogą być w dużym stopniu zanieczyszczone fumonizynami i należy przyjąć środki, aby uniknąć wprowadzenia do łańcucha pokarmowego kukurydzy i produktów z kukurydzy zanieczyszczonych w niedopuszczalnie wysokim stopniu fumonizynami.

(31) Szacunki dotyczące pobrania wskazują, że obecność toksyn T-2 i HT-2 może budzić obawy, jeśli chodzi o zdrowie publiczne. Dlatego też sprawą konieczną i priorytetową jest opracowanie wiarygodnej i dokładnej metody, zebranie większej ilości danych o występowaniu tych toksyn oraz przeprowadzanie większej liczby dochodzeń/badań w zakresie czynników odpowiedzialnych za występowanie toksyn T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, w szczególności w owsie i produktach owsianych.

(32) Z uwagi na współwystępowanie nie jest konieczne rozpatrywanie szczególnych środków w odniesieniu do 3-acetylodeoksyniwalenolu, 15-acetylodeoksyniwalenolu i fumonizyny B₃, ponieważ środki dotyczące w szczególności deoksyniwalenolu oraz fumonizyny B₁ i B₂ chroniłyby również ludzi przed niedopuszczalnym narażeniem na 3-acetylodeoksyniwalenol, 15-acetylodeoksyniwalenol i fumonizynę B₃. Podobnie jest również z niwalenolem, w przypadku którego można zaobserwować w pewnym stopniu współwystępowanie z deoksyniwalenolem. Ponadto ocenia się, iż narażenie ludzi na niwalenol jest znacznie niższe od tymczasowego TDI. Jeśli chodzi o inne trichoteceny objęte wspomnianym powyżej zadaniem SCOOP, takie jak 3-acetyl-deoksyniwalenol, 15-acetyldeoksyniwalenol, fusarenon-X, T2-triol, diacetoksyscirpenol, neosolaniol, monoace-toksyscirpenol i werrukol, ograniczone informacje wskazują, że nie występują one powszechnie i że stwierdzone poziomy ich występowania są generalnie niskie.

(33) Warunki klimatyczne w czasie dojrzewania, w szczególności kwitnienia, mają istotne znaczenie na zawartość toksyn Fusarium. Jednakże dobra praktyka rolnicza, zmniejszająca czynniki ryzyka do minimum, może w pewnym stopniu zapobiec zanieczyszczeniu grzybami Fusarium. Zalecenie Komisji 2006/583/WE z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zapobiegania występowaniu i ograniczania występowania toksyn Fusarium (²¹) zawiera ogólne zasady zapobiegania i redukcji zanieczyszczeń toksynami Fusarium (zearalenonu, fumonizyn i trichotecenów) w zbożach, które należy wdrażać poprzez opracowanie krajowych kodeksów praktyk, opartych na tych zasadach.

(34) Należy ustalić najwyższy dopuszczalny poziom toksyn Fusarium dla nieprzetworzonego zboża wprowadzanego na rynek w celu przetworzenia wstępnego. Procedury oczyszczania, sortowania i suszenia nie są uważane za przetwarzanie wstępne. Szorowanie należy uznać za przetwarzanie pierwszego stopnia.

(35) Ponieważ stopień, w jakim oczyszczanie i przetwarzanie usuwają toksyny Fusarium z nieprzetworzonego zboża, może się różnić, należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy dla produktów zbożowych przeznaczonych dla odbiorców końcowych, jak również dla głównych składników produktów żywnościowych pochodzących ze zbóż, aby zapewnić przestrzeganie ustawodawstwa w interesie ochrony zdrowia publicznego.

(36) W przypadku kukurydzy nie wszystkie czynniki odpowiedzialne za powstawanie toksyn Fusarium, w szczególności zearalenon i fumonizyny B₁ i B₂, są jeszcze dokładnie znane. Z tego też powodu przyznaje się okres pozwalający przedsiębiorcom sektora spożywczego z branży zbożowej na przeprowadzenie badań w sprawie źródeł powstawania mikotoksyn oraz określenie środków zarządzania, jakie należy podjąć, aby w jak największym stopniu zapobiec ich obecności. Proponuje się, aby najwyższe dopuszczalne poziomy oparte na dostępnych danych o występowaniu toksyn miały zastosowanie od 2007 r., w przypadku gdy przed tą datą nie ustalono żadnych szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w oparciu o nowe informacje na temat występowania i powstawania toksyn.

(37) Mając na uwadze niski poziom zawartości toksyn Fusarium w ryżu, proponuje się nie wprowadzać żadnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla ryżu i produktów z ryżu.

(38) Do dnia 1 lipca 2008 r. należy rozważyć dokonanie przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu, zearalenonu, fumonizyny B₁ i B₂, jak również zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu dla toksyny T-2 i HT-2 w zbożach i produktach zbożowych, uwzględniając postęp naukowo-techniczny w zakresie wspomnianych toksyn.

(39) Jeśli chodzi o ołów, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 19 czerwca 1992 r. (²²) opinię zatwierdzającą tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 25 μg/kg masy ciała, zaproponowane przez WHO w 1986 r. Komitet Naukowy ds. Żywności stwierdził w swej opinii, że średnia zawartość ołowiu w środkach spożywczych wydaje się nie budzić obaw wymagających natychmiastowej reakcji.

(40) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano zadanie badawcze SCOOP 3.2.11 „Ocena narażenia na pobranie z dietą arsenu, kadmu, ołowiu i rtęci przez ludność państw członkowskich UE” (²³). W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania ołowiu w żywności.

(41) W odniesieniu do kadmu Komitet Naukowy ds. Żywności zatwierdził w swej opinii z dnia 2 czerwca 1995 r. (²⁴) tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 7 μg/kg masy ciała i zalecił poczynienie większych wysiłków w celu zmniejszenia narażenia na kadm, z uwagi na to, iż to właśnie środki spożywcze są głównym źródłem pobrania kadmu przez ludzi. Ocena narażenia związanego z pobraniem z dietą została przeprowadzona w ramach zadania badawczego SCOOP 3.2.11. W świetle tej oceny i opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności należy przyjąć środki mające na celu jak najskuteczniejsze zmniejszenie występowania kadmu w żywności.

(42) Jeśli chodzi o rtęć, Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wydał w dniu 24 lutego 2004 r. opinię dotyczącą występowania rtęci i metylortęci w żywności (²⁵) i zatwierdził PTWI na poziomie 1,6 μg/kg masy ciała. Metylortęć jest formą chemiczną budzącą najwięcej obaw i może stanowić nawet ponad 90 % całkowitej zawartości rtęci w rybach i owocach morza. Mając na uwadze rezultaty zadania SCOOP 3.2.11, EFSA stwierdził, że zawartości rtęci wykrywane w żywności innej niż ryby i owoce morza budziły mniejszy niepokój. W tych innych rodzajach środków spożywczych rtęć z reguły nie występuje w postaci metylortęci, dlatego też uważa się, że stanowią one mniejsze zagrożenie.

(43) W odniesieniu do metylortęci, oprócz ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, właściwym podejściem jest również udzielanie porad konsumentom, w celu ochrony najbardziej narażonych grup ludności. W odpowiedzi na tę potrzebę na stronie internetowej Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów została udostępniona nota informacyjna na temat zawartości metylortęci w rybach i produktach rybołówstwa (²⁶). Kilka państw członkowskich również wydało poradniki na ten temat, z uwagi na to, iż ma on duże znaczenie dla ich ludności.

(44) Jeśli chodzi o cynę nieorganiczną, Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 12 grudnia 2001 r. (²⁷) stwierdził, że występowanie cyny nieorganicznej na poziomie 150 mg/kg w napojach w puszkach oraz na poziomie 250 mg/kg w innych produktach spożywczych w puszkach może spowodować u niektórych osób podrażnienie żołądka.

(45) W celu ochrony zdrowia publicznego przed tym zagrożeniem dla zdrowia należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy zawartości cyny nieorganicznej w środkach spożywczych w puszkach oraz w napojach w puszkach. Do czasu gdy będą dostępne dane dotyczące wrażliwości niemowląt i małych dzieci na obecność nieorganicznej cyny w żywności, konieczne jest zapewnienie na zasadzie prewencyjnej ochrony zdrowia tej najbardziej narażonej grupy ludności i ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów zawartości.

(46) Jeśli chodzi o 3-monochloropropano-1,2-diol (3-MCPD), Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię naukową dotyczącą występowania 3-MCPD w żywności (²⁸), aktualizując w ten sposób na podstawie nowych informacji naukowych opinię Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 16 grudnia 1994 r. (²⁹) oraz ustalił tolerowane dzienne pobranie (TDI) dla 3-MCPD na poziomie 2 μg/kg masy ciała.

(47) W czerwcu 2004 r. przeprowadzono i sfinalizowano w ramach dyrektywy 93/5/EWG zadanie SCOOP „Zebranie i porównanie danych dotyczących zawartości 3-MCPD i substancji z nim związanych w środkach spożywczych” (³⁰). Głównymi produktami przyczyniającymi się do pobrania 3-MCPD z dietą były: sos sojowy i produkty oparte na sosie sojowym. Inne produkty spożywcze spożywane w dużych ilościach, takie jak chleb czy kluski, również w znaczącym stopniu przyczyniały się do pobrania tej substancji w niektórych krajach, jednak spowodowane to było raczej ich wysokim spożyciem niż wysoką zawartością 3-MCPD w tych produktach.

(48) W rezultacie należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy 3-MCPD w hydrolizowanym białku roślinnym (HVP) oraz sosie sojowym, z uwzględnieniem zagrożenia związanego ze spożyciem tej żywności. Państwa członkowskie są zobowiązane do zbadania innych środków spożywczych pod kątem występowania 3-MCPD, w celu rozważenia potrzeby ustalenia jego najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych.

 (49) Jeśli chodzi o dioksyny i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn, Komitet Naukowy ds. Żywności wydał w dniu 30 maja 2001 r. opinię dotyczącą obecności dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności (³¹), która była uaktualnieniem opinii Komitetu Naukowego ds. Żywności z dnia 22 listopada 2000 r. (³²) ustalającej tolerowane tygodniowe pobranie (TWI) dla dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn na poziomie 14 pg równoważnika toksyczności Światowej Organizacji Zdrowia (WHO-TEQ)/kg masy ciała.

(50) Przez termin „dioksyny” w niniejszym rozporządzeniu rozumie się grupę 75 kongenerów polichlorowanych dibenzo-p-dioksyn (PCDD) oraz grupę 135 kongenerów polichlorowanych dibenzofuranów (PCDF), z których 17 stwarza zagrożenie pod względem toksykologicznym. Polichlorowane bifenyle (PCB) stanowią grupę 209 różnych kongenerów, które można podzielić na dwie grupy, biorąc pod uwagę ich właściwości toksykologiczne. 12 kongenerów wykazuje właściwości toksykologiczne podobne do dioksyn, przez co często określa się je jako „polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn”. Pozostałe polichlorowane bifenyle nie wykazują toksyczności podobnej do dioksyn, ale mają inne właściwości toksykologiczne.

(51) Każdy kongener dioksyn lub polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn wykazuje nieco inny poziom toksyczności. Wprowadzenie koncepcji tzw. współczynników toksyczności (TEF) umożliwia sumaryczne wyrażenie toksyczności tych różnych kongenerów i ułatwia ocenę ryzyka oraz urzędową kontrolę. Oznacza to, iż ilościowe wyniki badań analitycznych odnoszące się do sumy wszystkich dioksyn oraz kongenerów polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn stanowiących zagrożenie toksykologiczne, są wyrażone w policzalnych jednostkach zwanych równoważnikami toksyczności TCDD (TEQ).

(52) Szacunkowe oceny narażenia, uwzględniające wyniki realizacji zadania SCOOP „Ocena pobrania z dietą dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn przez ludność państw członkowskich UE” zakończonego w czerwcu 2000 r. (³³) wskazują, że znaczna część populacji UE pobiera te substancje z dietą w stopniu przewyższającym tolerowane tygodniowe pobranie - TWI.

(53) Z toksykologicznego punktu widzenia wszelkie najwyższe dopuszczalne poziomy powinny odnosić się zarówno do dioksyn, jak i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, jednak w 2001 r. na szczeblu wspólnotowym ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy tylko dla dioksyn, natomiast dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn nie ustanowiono tych poziomów z uwagi na bardzo ograniczone w tym czasie dane na temat ich występowania w żywności. Ponieważ po 2001 r. pojawiło się więcej danych na temat obecności polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności, dlatego też w 2006 r. ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn, z uwagi na to, iż jest to najwłaściwsze podejście z toksykologicznego punktu widzenia. W celu zapewnienia płynnego przejścia poziomy ustalone dla dioksyn powinny nadal mieć zastosowanie w okresie przejściowym, równolegle do poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. W okresie przejściowym środki spożywcze muszą spełniać wymagania w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów zarówno dla dioksyn, jak i dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. Do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość odstąpienia od odrębnych limitów dla dioksyn.

(54) W celu wspierania aktywnego podejścia do obniżania poziomów dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, w zaleceniu Komisji 2006/88/WE w sprawie ograniczenia obecności dioksyn, furanów i dioksynopodobnych PCB w paszach i środkach spożywczych ustanowiono progi działań (³⁴). Progi działań są narzędziem dla właściwych organów i podmiotów gospodarczych umożliwiającym wyodrębnienie przypadków wymagających zidentyfikowania źródła zanieczyszczeń i podjęcia odpowiednich działań, aby je zredukować lub zlikwidować. Ponieważ źródła dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn są różne, należy ustalić odrębne progi podejmowania działań z jednej strony dla dioksyn, a z drugiej strony dla polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn. To podejście zmierzające do aktywnego zmniejszania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności i paszach, a w rezultacie obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów, powinno być poddane przeglądowi w określonym terminie w celu ustalenia niższych poziomów. Dlatego też do dnia 31 grudnia 2008 r. zostanie rozważona możliwość znacznego obniżenia najwyższych dopuszczalnych poziomów ustalonych dla sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn.

(55) Podmioty gospodarcze powinny dołożyć starań w celu przyspieszenia swej gotowości do usuwania dioksyn, furanów i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn z tłuszczu zwierząt morskich. Znaczne obniżenie poziomu, które zostanie rozważone do dnia 31 grudnia 2008 r., będzie oparte na możliwościach technicznych najskuteczniejszego procesu usuwania zanieczyszczeń.

(56) Jeśli chodzi o ustanowienie najwyższych dopuszczalnych poziomów w innych środkach spożywczych do dnia 31 grudnia 2008 r., szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebie wprowadzenia szczególnych niższych maksymalnych dopuszczalnych poziomów zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci, w świetle danych monitoringowych uzyskanych poprzez realizowane w latach 2005-2007 programy monitorowania zawartości dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w żywności dla niemowląt i małych dzieci.

(57) W odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) Komitet Naukowy ds. Żywności w swej opinii z dnia 4 grudnia 2002 r. (³⁵) stwierdził, że niektóre wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne są genotoksycznymi substancjami rakotwórczymi. Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Substancji Dodatkowych (JECFA) przeprowadził w 2005 r. ocenę ryzyka na temat WWA i oszacował margines narażenia (MOE) dla WWA jako podstawę przy udzielaniu porad dotyczących składników, które są jednocześnie genotoksyczne i rakotwórcze (³⁶).

(58) Według Komitetu Naukowego ds. Żywności benzo(a)piren może być stosowany jako znacznik występowania i rakotwórczego działania WWA w żywności, wraz z benzo(a)antracenem, benzo(b)fluorantenem, benzo(j)fluorantenem, benzo(k)fluorantenem, benzo(g,h,i)perylenem, chryzenem, cyclopenta(c,d)pirenem, dibenzo(a,h)antracenem, dibenzo(a,e)pirenem, dibenzo(a,h)pirenem, dibenzo(a,i)pirenem, dibenzo(a,l)pirenem, indeno(1,2,3-cd)pirenem i 5-metylochryzenem. Do przyszłej oceny przydatności utrzymywania benzo(a)pirenu jako znacznika niezbędne będą dalsze analizy względnych proporcji tych WWA w żywności. Ponadto należy również ocenić benzo(c)fluoren, zgodnie z zaleceniem JECFA.

(59) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne mogą zanieczyścić środki spożywcze w trakcie procesów wędzenia, ogrzewania i suszenia, podczas których produkty spalania mają bezpośredni kontakt z żywnością. Zanieczyszczenie WWA może być również rezultatem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności w przypadku ryb i produktów rybołówstwa.

(60) W 2004 r. w ramach dyrektywy 93/5/EWG zrealizowano specjalne zadanie SCOOP „Zebranie danych o występowaniu WWA w żywności” (³⁷). Stwierdzono wysokie zawartości tych substancji w suszonych owocach, oliwie z wytłoczyn z oliwek, wędzonych rybach, oliwie z pestek winogron, produktach mięsnych wędzonych, świeżych mięczakach, przyprawach/sosach.

(61) W celu ochrony zdrowia publicznego należy utrzymać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w niektórych środkach spożywczych zawierających tłuszcze i oleje oraz w żywności, w której procesy wędzenia lub suszenia mogą powodować wysoki poziom zanieczyszczenia. Najwyższe dopuszczalne poziomy są także niezbędne w żywności, w której skażenie środowiska mogło spowodować wysoki poziom zanieczyszczenia, szczególnie ryb i produktów rybołówstwa, na przykład na skutek wycieku ropy ze statków.

(62) W niektórych rodzajach żywności takich, jak suszone owoce i suplementy diety, wykryto benzo(a)piren, jednak dostępne dane nie są jednoznaczne co do tego, jakie poziomy są racjonalnie osiągalne. Konieczne są dalsze badania w celu wyjaśnienia, jakie poziomy są racjonalnie możliwe do uzyskania w tych produktach spożywczych. Do tego czasu powinny obowiązywać najwyższe dopuszczalne poziomy dla benzo(a)pirenu w składnikach, o których mowa, takich jak oleje i tłuszcze stosowane w suplementach diety.

(63) Do dnia 1 kwietnia 2007 r. należy dokonać przeglądu najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA oraz ocenić zasadność ustanowienia najwyższego dopuszczalnego poziomu WWA w maśle kakaowym, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w zakresie występowania benzo(a)pirenu i innych rakotwórczych WWA w żywności.

(64) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zasady ogólne

1. Środki spożywcze wymienione w załączniku nie mogą być wprowadzane do obrotu w przypadku, gdy zawierają zanieczyszczenie wymienione w załączniku na poziomie przekraczającym najwyższy dopuszczalny poziom określony w załączniku.

2. Najwyższe dopuszczalne poziomy określone w załączniku mają zastosowanie do jadalnych części środków spożywczych, o których mowa, chyba że w załączniku określono inaczej.

Artykuł 2

Suszone, rozcieńczone, przetworzone i złożone środki spożywcze

1. Przy stosowaniu najwyższych dopuszczalnych poziomów, określonych w załączniku, do suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych z więcej niż jednego składnika środków spożywczych, należy uwzględnić:

a) zmiany stężenia zanieczyszczenia, spowodowane procesami suszenia lub rozcieńczania;

b) zmiany stężenia zanieczyszczenia spowodowane przez proces przetwarzania;

c) względne proporcje składników w produkcie;

d) analityczną granicę oznaczalności.

2. W czasie przeprowadzania urzędowej kontroli przez właściwy organ przedsiębiorca branży spożywczej jest zobowiązany do przedstawienia i uzasadnienia szczególnych współczynników zatężania lub rozcieńczania dla zastosowanych procesów suszenia, rozcieńczania, przetwarzania i/lub mieszania lub dla rozpatrywanych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych i/lub złożonych środków spożywczych.

Jeżeli przedsiębiorca branży spożywczej nie przedstawi niezbędnego współczynnika zatężania lub rozcieńczania lub gdy właściwy organ uzna ten współczynnik za nieodpowiedni w świetle podanego uzasadnienia, to organ ten sam ustala taki współczynnik, w oparciu o dostępne informacje i mając na uwadze ochronę zdrowia ludzkiego.

3. Ustępy 1 i 2 stosuje się, o ile nie ma ustalonych na szczeblu wspólnotowym szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów dla tych suszonych, rozcieńczonych, przetworzonych lub złożonych środków spożywczych.

4. Jeżeli prawodawstwo wspólnotowe nie przewiduje szczególnych najwyższych dopuszczalnych poziomów w odniesieniu do produktów spożywczych dla niemowląt i małych dzieci, państwa członkowskie mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne poziomy.

Artykuł 3

Zakazy używania, mieszania i detoksykacji

1. Środki spożywcze niezgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być stosowane jako składniki żywności.

2. Środki spożywcze zgodne z najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w załączniku nie mogą być mieszane z środkami spożywczymi, które przekraczają te poziomy.

3. Środki spożywcze będące przedmiotem sortowania lub innej fizycznej obróbki mającej na celu zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia nie mogą być mieszane ze środkami spożywczymi przeznaczonymi do bezpośredniej konsumpcji przez ludzi lub środkami spożywczymi przeznaczonymi do użytku, jako składniki środków spożywczych.

4. Środki spożywcze wymienione w sekcji 2 załącznika (Mikotoksyny) nie mogą być celowo poddane uzdatnianiu metodami chemicznymi.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych, orzechów, suszonych owoców i kukurydzy

Orzechy arachidowe, orzechy, suszone owoce i kukurydza niezgodne z właściwymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami aflatoksyn ustanowionymi w pkt 2.1.3, 2.1.5, i 2.1.6 załącznika mogą być wprowadzane na rynek, pod warunkiem że:

a) nie są przeznaczone do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub użycia jako składnik środków spożywczych;

b) są zgodne z właściwymi najwyższymi dopuszczalnymi poziomami określonymi w pkt 2.1.1, 2.1.2, 2.1.4 i 2.1.7 załącznika;

c) zostały poddane obróbce obejmującej sortowanie lub inną fizyczną obróbkę i po tej obróbce najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt. 2.1.3, 2.1.5 i 2.1.6 załącznika nie są przekroczone, a w wyniku tej obróbki nie powstają inne szkodliwe pozostałości;

d) są oznakowane poprzez wyraźne wskazanie ich przeznaczenia i zawierają wskazówkę „produkt, przed spożyciem przez człowieka lub użyciem jako składnik środka spożywczego, musi być poddany sortowaniu lub innej fizycznej obróbce w celu zmniejszenia zawartości aflatoksyn”. Powyższa informacja powinna się znajdować na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym. Kod identyfikacyjny przesyłki/ partii powinien być trwale umieszczony na każdym opakowaniu, skrzynce itp. przesyłki lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące orzechów arachidowych, produktów z nich otrzymywanych i zbóż

Na etykiecie każdego opakowania, skrzynki itp. lub na oryginalnym dokumencie towarzyszącym powinna się znajdować wyraźna informacja o ich przeznaczeniu. Dokument towarzyszący powinien w sposób wyraźny odnosić się do przesyłki poprzez umieszczenie w nim kodu identyfikacyjnego przesyłki, który znajduje się na każdym opakowaniu, skrzynce itp. tej przesyłki. Ponadto rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej przez odbiorcę przesyłki, określony w dokumencie towarzyszącym, musi być zgodny z przeznaczeniem wysyłanych środków spożywczych.

W przypadku braku wyraźnej informacji o tym, iż dane środki spożywcze nie są przeznaczone do spożycia przez ludzi, najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 2.1.3 i 2.1.6 załącznika mają zastosowanie do wszystkich wprowadzanych na rynek orzechów arachidowych, produktów z nich otrzymywanych i zbóż.

Artykuł 6

Przepisy szczególne dotyczące sałaty

Jeśli sałata uprawiana pod przykryciem („sałata szklarniowa”) nie jest w ten sposób oznakowana, stosuje się najwyższe dopuszczalne poziomy przewidziane w załączniku dla sałaty uprawianej na otwartej przestrzeni („sałata gruntowa”).

Artykuł 7

Czasowe odstępstwa

1. W drodze odstępstwa od art. 1, Belgia, Irlandia, Niderlandy i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżego szpinaku uprawianego i przeznaczonego do spożycia na ich terytorium, w którym poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.1 załącznika.

2. W drodze odstępstwa od art. 1, Irlandia i Zjednoczone Królestwo mogą do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na ich terytorium i zbieranej przez cały rok, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

3. W drodze odstępstwa od art. 1, Francja może do dnia 31 grudnia 2008 r. zezwalać na wprowadzanie na rynek świeżej sałaty uprawianej i przeznaczonej do spożycia na jej terytorium, zbieranej w okresie od 1 października do 31 marca, w której poziom azotanów przekracza najwyższe dopuszczalne poziomy określone w pkt 1.3 załącznika.

4. W drodze odstępstwa od art. 1, Finlandia i Szwecja mogą do dnia 31 grudnia 2011 r. zezwalać na wprowadzanie na ich rynki łososia (Salmo salar), śledzia (Clupea harengus), minoga rzecznego (Lampetra fluviatilis), troci (Salmo trutta), pstrąga (Salvelinus spp.) oraz sielawy (Coregonus albula), pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego i przeznaczonych do spożycia na ich terytorium, w których poziom dioksyn i/lub sumy poziomów dioksyn i popichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn jest wyższy od poziomów określonych w pkt 5.3 załącznika, pod warunkiem że wprowadzony będzie system zapewniający pełne informowanie konsumentów o zaleceniach żywieniowych w odniesieniu do ograniczeń spożycia tych gatunków ryb z regionu Morza Bałtyckiego przez wskazanie najbardziej wrażliwych na skutki narażenia grup ludności, w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla zdrowia. Do dnia 31 marca każdego roku Finlandia i Szwecja przedkładają Komisji coroczne sprawozdania z wynikami monitorowania przez nie poziomu dioksyn i polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn w rybach pochodzących z regionu Morza Bałtyckiego w roku poprzednim oraz informują o podjętych środkach mających na celu zmniejszenie narażenia ludzi na dioksyny i i polichlorowane bifenyle o działaniu podobnym do dioksyn obecne w rybach z regionu Morza Bałtyckiego.

Finlandia i Szwecja nadal stosują środki mające zapewnić, że ryby i produkty rybne niezgodne z pkt 5.3 załącznika nie są wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich.

Artykuł 8

Pobieranie próbek i badania analityczne

Pobieranie próbek i badania analityczne dla potrzeb urzędowej kontroli najwyższych dopuszczalnych poziomów określonych w załączniku są przeprowadzane zgodnie z rozporządzeniami Komisji (WE) nr 1882/2006 (³⁸), (WE) nr 401/2006 (³⁹), (WE) nr 1883/2006 (⁴⁰) oraz dyrektywami Komisji 2001/22/WE (⁴¹), 2004/16/WE (⁴²) i 2005/10/WE (⁴³).

Artykuł 9

Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Państwa członkowskie monitorują poziom azotanów w warzywach mogących zawierać znaczne ilości tych związków, w szczególności w zielonych warzywach liściastych, i przekazują wyniki Komisji do dnia 30 czerwca każdego roku. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

2. Każdego roku państwa członkowskie i zainteresowane strony przekazują Komisji wyniki prowadzonych dochodzeń obejmujących dane dotyczące występowania oraz postępy poczynione w zakresie zastosowania środków zapobiegawczych pozwalających uniknąć zanieczyszczenia ochratoksyną A, deoksyniwalenolem, zearalenonem, fumonizyną B₁ i B₂ oraz toksynami T-2 i HT-2. Komisja udostępni te wyniki wszystkim państwom członkowskim.

3. Państwa członkowskie powinny przedkładać Komisji sprawozdania na temat ustaleń dotyczących aflatoksyn, dioksyn, polichlorowanych bifenyli o działaniu podobnym do dioksyn oraz wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, określone w decyzji Komisji 2006/504/WE (⁴⁴), zaleceniu Komisji 2006/794/WE (⁴⁵) oraz zaleceniu Komisji 2005/108/WE (⁴⁶).

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (WE) nr 466/2001.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia traktuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 11

Środki przejściowe

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do produktów wprowadzonych na rynek przed datami, o których mowa w lit. a)-d), zgodnie z przepisami obowiązującymi w odpowiednim dniu:

a) 1 lipca 2006 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w pkt 2.4.1, 2.4.2, 2.4.4, 2.4.5, 2.4.6, 2.4.7, 2.5.1, 2.5.3, 2.5.5 i 2.5.7 załącznika;

b) 1 lipca 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu i zearalenonu określonych w 2.4.3, 2.5.2, 2.5.4, 2.5.6 i 2.5.8 załącznika;

c) 1 października 2007 r., w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów fumonizyny B₁ i B₂ ustanowionych w pkt 2.6 załącznika;

d) 4 listopada 2006 r. w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów sumy dioksyn i polichlorowanych bifenyli o właściwościach podobnych do dioksyn, określonych w sekcji 5 załącznika.

W przypadku wprowadzenia produktów na rynek ciężar dowodu spoczywa na przedsiębiorcy branży żywnościowej.

Artykuł 12

Wejście w życie i zastosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejszą decyzję stosuje się od dnia 1 marca 2007 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 19 grudnia 2006 r.