Postanowienie NSA z dnia 5 grudnia 2023 r., sygn. II OZ 698/23

Zagospodarowanie przestrzenne

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia G.Ł. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 5 października 2023 r. sygn. akt II SA/Go 545/23 w przedmiocie odmowy wstrzymania wykonania zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji w sprawie ze skargi G. Ł. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 23 czerwca 2023 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu postanawia: oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 5 października 2023 r. sygn. akt II SA/Go 545/23, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, po rozpoznaniu wniosku G.Ł., odmówił wstrzymania wykonania decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 23 czerwca 2023 r. nr [...] oraz poprzedzającej ją decyzji Burmistrza [...] z dnia 20 lutego 2023 r. nr [...].

W uzasadnieniu powyższego postanowienia Sąd wskazał, że G. Ł. wniosła skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gorzowie Wlkp. z dnia 23 czerwca 2023 r., nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Burmistrza [...] z dnia 20 lutego 2023 r., nr [...], w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego wolnostojącego oraz infrastruktury technicznej na działce nr ewidencyjny [...]– obręb miasto [...], gmina [...]. W treści skargi zawarto wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonych decyzji podnosząc, że zabudowa działki w zamierzony przez inwestora sposób w ramach na jakie zezwalają zaskarżone decyzje spowoduje trudne do odwrócenia skutki w postaci stałego naruszenia prawa do prywatności zarówno skarżącej, jak i pozostałych uczestników, narazi również skarżącą oraz pozostałych uczestników na różnorodne immisje ze strony inwestora. Wskazano, że takie ryzyko zachodzić będzie również wobec inwestora ze strony skarżącej, jak i ze strony pozostałych uczestników, na co strona wielokrotnie w prowadzonym postępowaniu zwracała uwagę. To z kolei stwarza ryzyko przeniesienia sporów na grunt postępowania administracyjnego w przedmiocie pozwolenia na budowę, jak i sporów cywilnych na gruncie art. 144 k.c. w zw. z art. 222 § 2 k.c. Zdaniem skarżącej zaskarżona decyzja umożliwi inwestorowi prowadzenie działań mających na celu realizację inwestycji, która może spowodować nieodwracalne skutki. We wniosku wyjaśniono, że decyzja o warunkach zabudowy wiąże organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę. Związanie to oznacza obowiązek sprawdzenia zgodności projektu budowlanego z ustaleniami decyzji, które polega nie tylko na określaniu parametrów samego obiektu, ale na ustaleniu innych warunków i zasad, które powinna spełniać planowana inwestycja. Wstrzymanie wykonania decyzji zagwarantuje brak możliwości ubiegania się przez inwestora o pozwolenie na budowę.

Uzasadniając odmowę wstrzymania wykonania ww. decyzji Sąd uznał, że nie zasługuje on na uwzględnienie. Zdaniem Sądu wynika to z charakteru decyzji o warunkach zabudowy. Decyzja ta ma charakter deklaratoryjny, stwierdza jedynie zgodność zamierzenia inwestycyjnego z prawem, sama w sobie nie uprawnia jeszcze do rozpoczęcia robót budowlanych. Decyzja o warunkach zabudowy nie pozwala samodzielnie na realizację inwestycji, stanowi tylko jeden z elementów szerzej rozumianego procesu inwestycyjnego. Przedmiotowa inwestycja może być więc realizowana wyłącznie na podstawie ostatecznej decyzji właściwego organu, wydanej na dalszym etapie postępowania i na tym etapie skarżąca będzie miała zagwarantowaną ochronę prawną, w tym możliwość złożenia, wraz z ewentualną skargą do wojewódzkiego sądu administracyjnego, wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji. Sąd podkreślił, że istota decyzji o ustaleniu warunków zabudowy sprowadza się jedynie do wskazania zainteresowanej stronie warunków pod jakimi może zostać dokonana zmiana zagospodarowania terenu w wyniku budowy obiektu budowlanego czy wykonania innych robót budowlanych lub zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Określenie tych warunków jest wymogiem wstępnym dla realizacji inwestycji jednak samo ich ustalenie nie daje żadnych podstaw do realizacji inwestycji, a tym samym nie jest możliwa zmiana zagospodarowania terenu na zasadach tam wskazanych, jeżeli strona nie uzyska następnie pozwolenia na budowę czy pozwolenia na użytkowanie. Skoro tak, to nie sposób twierdzić, że decyzja o warunkach zabudowy wywołuje tożsame skutki jak realizacja pozwolenia na budowę, które umożliwia zmianę zagospodarowania terenu w sposób i w zakresie w nim wskazanym. Jednocześnie Sąd wskazał, że decyzja o warunkach zabudowy bezpośrednio nie nadaje się do wykonania, gdyż wskazuje tylko możliwy i zgodny z prawem sposób zmiany zagospodarowania terenu, ale w żaden sposób nie uprawnia do rozpoczęcia inwestycji w oparciu tylko o tę decyzję.