Jakie obowiązki mają pracodawcy w 2008 r. w zakresie powoływania i funkcjonowania rad pracowników

W zależności od tego, czy u pracodawcy działa w zakładzie organizacja związkowa czy nie, sposób powołania rady pracowników będzie różny. Ustawa o radach pracowników przewiduje 3 sposoby tworzenia rad, tj.:

l wybór członków rady przez organizacje związkowe,

l wybór członków rady przez pracowników spośród kandydatów przedstawionych przez organizacje związkowe,

l wybór członków rady przez pracowników spośród kandydatów zgłoszonych przez załogę.

Organizacja reprezentatywna

Członków rady pracowników mogą powoływać jedynie organizacje związkowe, które są reprezentatywne w rozumieniu art. 241^25a Kodeksu pracy. Reprezentatywność organizacji związkowej zależy od liczby jej członków u danego pracodawcy. Reprezentatywną zakładową organizacją związkową, uznaną za taką przez ustawę o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, jest organizacja:

l będąca jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską ponadzakładowej organizacji związkowej uznanej za reprezentatywną na podstawie art. 241¹⁷ § 1 pkt 1 Kodeksu pracy pod warunkiem, że zrzesza co najmniej 7% załogi, lub

l zrzeszająca co najmniej 10% pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy.

Może się zatem zdarzyć, że mimo istnienia w zakładzie jednej zakładowej organizacji związkowej nie będzie ona miała prawa wyboru członków rady pracowników. Reprezentatywna nie będzie jedyna działająca w zakładzie, a więc największa organizacja związkowa, jeżeli nie spełnia dodatkowego kryterium zrzeszania 7% (struktury zakładowe związków ponadzakładowych) lub 10% załogi zakładu pracy (pozostałe organizacje).

Może mieć miejsce także sytuacja, że u danego pracodawcy będzie funkcjonować organizacja zrzeszająca 10% załogi, ale nie będzie ona zakładową organizacją związkową z powodu niewystarczającej liczby członków. Obecnie uprawnienia zakładowej organizacji związkowej posiada tylko taka organizacja, która zrzesza co najmniej 10 pracowników. Wówczas radę pracowników wybiorą pracownicy, ponieważ działająca w zakładzie organizacja związkowa z powodu małej liczby członków nie jest organizacją zakładową. Zakład pracy należy w takiej sytuacji traktować tak, jakby nie działał w nim związek zawodowy.